Cymeradwyodd y Pwyllgor y Datganiad Llywodraethu Blynyddol 2021-22 drafft yn Atodiad A, a chytunodd ar ei gynnwys yn Natganiad Cyfrifon 2021-22 heb eu harchwilio.

Gofynnodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid am gymeradwyaeth a chynnwys Datganiad Llywodraethu Blynyddol 2021-22 (DLlB) yn Natganiad Cyfrifon 2021-22 heb ei archwilio.

Dywedodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid fod llywodraethu corfforaethol da yn gofyn am gyfranogiad gweithredol Aelodau a swyddogion ar draws y Cyngor a chaiff ei adolygu'n flynyddol, gyda'r canfyddiadau'n cael eu defnyddio i ddiweddaru'r Datganiad Llywodraethu Blynyddol. Helpodd hyn i sicrhau gwelliant parhaus diwylliant llywodraethu corfforaethol y Cyngor. Dywedodd fod cynnwys y Datganiad Llywodraethu Blynyddol yn y Datganiad Cyfrifon yn rhoi gwerthusiad cyffredinol o’r rheolaethau sydd ar waith i reoli risgiau allweddol y Cyngor ac wedi nodi lle mae angen gwneud gwelliannau. Mae AGS drafft 2021-22 wedi’i adolygu gan y Bwrdd Rheoli Corfforaethol ac mae Arweinydd y Cyngor a’r Aelod Cabinet Adnoddau wedi’i weld. Dywedodd wrth y Pwyllgor y bydd y Datganiad Llywodraethu Blynyddol yn cael ei adolygu fel rhan o'r archwiliad allanol ar y Datganiad Cyfrifon ac y dylai adlewyrchu unrhyw faterion llywodraethu hyd at y dyddiad y bydd Archwilydd Cyffredinol Cymru yn cymeradwyo Datganiad Cyfrifon 2021-22.

Cyfeiriodd aelod o'r Pwyllgor at y datganiad moeseg a rhai pryderon a godwyd yn ddiweddar a gofynnodd a ddylid cynnwys datganiad polisi yn y Datganiad Llywodraethu Blynyddol ynghylch cyn-gynghorwyr yn dod yn swyddogion y Cyngor. Rhoddodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid wybod i'r Pwyllgor, os teimlwyd bod tor wedi bod o ran unrhyw brosesau, y byddai'n cael ei adrodd yn y Datganiad Llywodraethu Blynyddol, fodd bynnag, hyd yma, ni chanfuwyd unrhyw dor-proses. Dywedodd y Cadeirydd os yw'n fater llywodraethu y gallai'r Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid a Swyddog Monitro edrych arno ac efallai ei fod yn fater i'r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd ei ystyried. Dywedodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid y byddai'n ystyried a ddylai datganiad ar symud cyn-gynghorwyr i ddod yn swyddogion y Cyngor gael ei gynnwys yn y Datganiad Llywodraethu Blynyddol. Cyfeiriodd aelod o’r Pwyllgor at amseriadau diweddar a chanfyddiad y cyhoedd a gofynnodd a fyddai hyn yn dod o fewn y Datganiad Llywodraethu Blynyddol hwn neu DLlB y flwyddyn ganlynol. Roedd yr aelod dan sylw yn ymwybodol o ymchwiliad oedd ar y gweill, ac nid oedd canlyniad yr ymchwiliad yn hysbys eto. Dywedodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid y dylid cynnwys y mecanweithiau rheoli sydd gan y Cyngor yn AGS eleni. Dywedodd aelod o'r Pwyllgor y gellid cadw'r pwynt hwn mewn cof yn y Gweithgor sy'n adolygu'r Cyfansoddiad.

PENDERFYNWYD: Bod y Pwyllgor yn cymeradwyo Datganiad Llywodraethu Blynyddol drafft 2021-22 yn Atodiad A a chytunwyd i'w gynnwys yn y Datganiad Cyfrifon 2021-22 heb ei archwilio, yn amodol ar i'r Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid gynnwys datganiad ar fecanweithiau rheoli'r Cyngor sydd ar waith ar symudiad cyn-gynghorwyr yn dod yn swyddogion y Cyngor.