Derbyn datganiadau o ddiddordeb personol a rhagfarnol (os o gwbl) gan Aelodau / Swyddogion yn unol â darpariaethau'r Cod Ymddygiad Aelodau a fabwysiadwyd gan y Cyngor o 1 Medi 2008.

Datganodd y Prif Weithredwr, M Shephard, fuddiant sy’n rhagfarnu yn eitem 6 ar yr Agenda, yn rhinwedd ei swydd fel Swyddog Canlyniadau'r Cyngor. Gadawodd y cyfarfod pan oedd yr eitem hon yn cael ei hystyried.

(i) Maer (neu’r person sy’n llywyddu)

(ii) Aelodau’r Cabinet

(iii) Prif Weithredwr

Y Maer

Mae Gwobrau Dinasyddiaeth y Maer bellach wedi dod i ben, ac ar ôl derbyn dros 30 o enwebiadau penderfynwyd gwobrwyo 22 ohonynt. Bu safon yr holl enwebiadau yn uchel iawn unwaith eto, ac er bod pob un yn haeddu cydnabyddiaeth, mae rhai yn sgorio'n uwch nag eraill. Fodd bynnag, bydd pawb a gyflwynodd enwebiadau yn derbyn llythyr o ddiolch am gymryd rhan yn y broses, ac i’w hannog i wneud enwebiad arall y flwyddyn nesaf.

Rydym bellach yn trefnu sut i gyflwyno’r gwobrau, a bydd naill ai ymweliad personol gen i neu gyflwyniad ym Mharlwr y Maer, yn amodol ar yr asesiadau risg priodol a fydd wedi’u cwblhau erbyn diwedd mis Mawrth. Hoffwn ddiolch i'r swyddogion a’r Dirprwy Faer am eu cymorth yn y broses, ac am nodi fy sylwadau mewn perthynas â diwygiadau posibl i'r cynllun ar gyfer y flwyddyn nesaf.

Dirprwy Arweinydd

Gan fod Wythnos Genedlaethol Prentisiaethau yn cael ei chynnal yr wythnos hon, rwyf am roi diweddariad byr iawn i'r aelodau ar sut mae cynllun prentisiaeth y Cyngor ei hun yn dod yn ei flaen.

Ers ei lansio yn 2013 rydym wedi cefnogi 116 o brentisiaid, ac mae llawer ohonynt wedi mynd ymlaen i weithio gyda'r cyngor yn llawn amser.

Ar hyn o bryd mae gennym 27 o brentisiaid yn gweithio ar draws ystod o adrannau, o gymorth busnes a marchnata i ofal cymdeithasol a chaffael, ac maent yn gwneud cyfraniad gwerthfawr.

Mae'r cynllun prentisio yn ein galluogi ni, fel awdurdod lleol, i recriwtio talent newydd. Mae'n galluogi pobl i ddatblygu sgiliau proffesiynol ac i ennill profiad gwerthfawr, a hynny wrth ennill cyflog a gweithio tuag at gymhwyster achrededig.

Efallai bydd yr Aelodau yn awyddus i ddweud wrth etholwyr am ein rhaglen brentisiaid, a'u cynghori i chwilio tudalennau swyddi'r wefan gorfforaethol am gyfleoedd yn y dyfodol.

Hoffwn ddiolch hefyd i'n holl brentisiaid am eu gwaith caled, yn enwedig yn ystod amgylchiadau anodd y ddwy flynedd ddiwethaf, ac i ddymuno pob lwc iddynt gyda'u gyrfaoedd.

Aelod Cabinet – Cymunedau

Rwy'n si?r y bydd cynghorwyr yn ymwybodol o'r problemau a achosir gan ffyrdd heb eu mabwysiadu o fewn y fwrdeistref sirol.

Dyma’r strydoedd nad yw’r Cyngor wedi'u mabwysiadu, lle mae'r preswylwyr a’r perchnogion yn parhau i fod yn gyfrifol am y gwaith o gynnal a chadw.

Mae cynllun peilot newydd gan Lywodraeth Cymru wedi darparu £230,000 i wella stryd heb ei mabwysiadu leol fel ei bod yn cyrraedd safon lle gallai’r cyngor gymryd cyfrifoldeb.

Bwriad y cynllun yw gwella dealltwriaeth cynghorau a Llywodraeth Cymru o’r goblygiadau o ran cost o fynd i'r afael â'r ôl-groniad hanesyddol o strydoedd o'r fath ledled Cymru. Dewiswyd Ynyslas ym Mhorthcawl yn seiliedig ar ffactorau megis cyflwr gwael ei phalmentydd a'r ffordd goncrid, a nifer yr eiddo y mae'n eu gwasanaethu.

Erbyn hyn, mae’r llwybrau troed a’r lôn wedi'u hailadeiladu, mae draeniad y priffyrdd wedi'i atgyweirio ac mae gwaith pellach yn cael ei wneud i sicrhau bod Ynyslas yn addas i'w mabwysiadu.

Rydym wedi cael rhai sylwadau cadarnhaol iawn o ran  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 629.

Roeddem yn falch o gadarnhau ddoe ein bod yn cefnogi dychweliad yr Uwch Bencampwriaeth Golff Agored i Glwb Brenhinol Porthcawl yn 2023.

Dyma’r unig bencampwriaeth golffwyr h?n fawr yn Ewrop, ac mae’n ddigwyddiad pwysig sy'n dod â manteision parhaol i dwristiaeth a'r economi leol.

Pan wnaethom ei gynnal am y tro cyntaf yn 2014, ymwelodd dros 43,000 o bobl â'r fwrdeistref sirol ac fe’i hystyriwyd yn llwyddiant a gynhyrchodd filiynau o bunnoedd i'r economi leol, gan ddenu cynulleidfa deledu ryngwladol gyda miliynau o wylwyr ledled y byd. Edrychwn ymlaen at ddod â diweddariadau i chi wrth i'r cynlluniau ddatblygu.

Mae datblygiad mawr arall ym maes twristiaeth ranbarthol gam yn nes at gael ei wireddu hefyd, yn sgil rhoi caniatâd cynllunio amodol i brosiect trawsnewidiol Cwm Afan yng Nghastell-nedd Port Talbot.

Mae'r datblygiad newydd trawiadol yn rhan o frand Wildfox Resorts ac mae wedi cael ei ddisgrifio fel safle gwyliau a hamdden hunangynhwysol, tebyg i Centre Parks yn y cymoedd.

Efallai y bydd yr Aelodau'n cofio i'r prosiect gael ei grybwyll gyntaf gan ymgeiswyr Afan Valley Cyf. Fodd bynnag, ers hynny mae'r Gr?p Salamanca aml-genedlaethol, sydd â hanes o 20 mlynedd o ddatblygiadau llwyddiannus, wedi cymryd yr awenau, ac maent yn gyrru'r cynlluniau ymlaen yn gyflym.

Gallai greu cannoedd o swyddi newydd a darparu manteision cymdeithasol ac economaidd sylweddol, rhai a allai ddod â budd i Fwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr hefyd. Yr wyf wedi gofyn am ddiweddariad manwl, a phan ddarperir hynny fe'i rhannaf gydag aelodau.

Yn olaf, mae’r cynlluniau ar gyfer sut y bydd safle hen ffatri peiriannau Ford yn cael ei ddefnyddio yn y dyfodol yn prysur gyflymu.

Mae swyddogion y Cyngor wedi bod yn gweithio'n agos ochr yn ochr â Chwmni Moduron Ford a’r arbenigwyr eiddo tirol a buddsoddi masnachol, CBRE.

Disgwylir y bydd cyfarfod yn cael ei gynnal yn ddiweddarach y mis hwn pan fyddwn yn trafod cynlluniau ar gyfer ailddatblygiad arfaethedig y safle, yr amserlenni, y cyfleoedd marchnata a mwy.

Y bwriad yw galluogi'r safle i gael ei gyflwyno i'r farchnad o fewn chwarter cyntaf 2022.

Fel y g?yr yr aelodau, roedd y gwaith moduron yn gyflogwr mawr yn Ne Cymru cyn iddo gau, ac mae'r safle 1.6 miliwn troedfedd sgwâr yn parhau i fod yn ddarn o dir sy'n fasnachol werthfawr.

Mae Ford a CBRE yn dweud wrthym ei fod yn denu diddordeb cryf, gydag o leiaf un cleient posibl eisoes wedi dangos diddordeb ym meddiannu’r safle.

Dylem wybod mwy ar ôl i'r cyfarfod gael ei gynnal, a byddaf, wrth gwrs, yn dod â newyddion pellach i chi wrth i'r sefyllfa hon ddatblygu.

Cyflwynodd y Prif Weithredwr adroddiad a oedd yn ceisio cymeradwyaeth i gymryd rhan yn y cynlluniau peilot Pleidleisio o Flaen Llaw, cynllun a fyddai’n caniatáu pleidleisio ar y dydd Mawrth a dydd Mercher cyn y Diwrnod Pleidleisio ar ddydd Iau 5 Mai 2022 mewn rhai Gorsafoedd Pleidleisio yn ystod Etholiadau Lleol Mai 2022.

Ar ôl ymgynghori ag arweinwyr grwpiau, dywedodd ei fod wedi dweud wrth Lywodraeth Cymru fod gan Ben-y-bont ar Ogwr ddiddordeb mewn sefydlu cynllun peilot Pleidleisio Ymlaen Llaw, gan agor gorsafoedd pleidleisio mewn wardiau penodol ar y dydd Mawrth a dydd Mercher cyn y diwrnod pleidleisio, yn ogystal â chynllun peilot ar wahân wedi’i leoli mewn ysgol ar gyfer disgyblion cymwys yr ysgol honno yn unig.

Roedd angen penderfyniad yn awr ynghylch a ddylai Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr fwrw ymlaen â'r cynllun peilot pleidleisio ymlaen llaw.

Rhestrir y wardiau a ddewiswyd ar gyfer y cynllun peilot isod, gan ddefnyddio’r enwau newydd a ddefnyddir o fis Mai 2022, a chydag enwau’r wardiau fel y maent yn awr mewn cromfachau: -

·         Dwyrain Bracla a Llangrallo Isaf [Bracla, Llangrallo Isaf]

·         Canol Dwyrain Bracla [Bracla]                   

·         Gorllewin Brackla [Bracla]

·         Canol Gorllewin Bracla [Bracla]

·         Corneli [Corneli]

·         Y Pîl, Mynydd Cynffig a Chefn Cribwr [Y Pîl, Cefn Cribwr]

·         St Bride’s Minor ac Ynysawdre [Bryncethin, Bryncoch, Sarn ac Ynysawdre]

Ychwanegodd y Prif Weithredwr fod y wardiau peilot gwreiddiol wedi’u dewis yn seiliedig ar gyfraddau pleidleisio Etholiadau Lleol 2017, a oedd yn nodi’r 5 ward gyda'r cyfraddau pleidleisio isaf yn gyffredinol a'r cyfraddau pleidleisio isaf mewn gorsafoedd pleidleisio. Mae’r tabl ym mharagraff 4.2 o'r adroddiad yn dangos y nifer a bleidleisiodd a'r safle’r ward ar y rhestr.

Ychwanegodd bod tair ward ychwanegol o Etholiadau Lleol yn 2017 wedi'u hychwanegu at y peilot, a hynny oherwydd adolygiad y Comisiwn Ffiniau sydd wedi eu cyfuno â’r wardiau a nodwyd ar gyfer y peilot. Y wardiau hyn yw Cefn Cribwr, Llangrallo Isaf ac Ynysawdre.

Ar wahân i hyn, gan fod Ysgol Gyfun Cynffig yn rhan o gynllun peilot ar wahân ar gyfer disgyblion cymwys yn yr ysgol honno yn unig, ychwanegwyd ward Corneli at y peilot gan fod dalgylch Ysgol Gyfun Cynffig bron yn gyfan gwbl o fewn ffiniau'r Pîl, Cefn Cribwr, a Chorneli, a byddai mwyafrif y disgyblion sy'n gymwys i bleidleisio yn cael eu cynnwys.

Daeth y Prif Weithredwr i'r casgliad drwy gadarnhau y bydd 20 o orsafoedd pleidleisio ar agor rhwng 7am a 9pm ar draws y saith ward beilot ar y dydd Mawrth a’r dydd Mercher, gan roi dewis o 3 diwrnod i'r etholwyr fwrw eu pleidleisiau. Yn Ysgol Gyfun Cynffig, byddai 2 orsaf bleidleisio ar agor ar y dydd Mawrth rhwng 8.30am a 4.30pm ar gyfer y myfyrwyr cofrestredig 16+ yn unig. Bydd hyn yn caniatáu iddynt bleidleisio mewn amgylchedd cyfforddus a bydd yn meithrin yr arfer o bleidleisio, er y gallent ddewis pleidleisio yn un o'r gorsafoedd pleidleisio ward peilot pe dymunent.

Croesawodd yr Arweinydd yr adroddiad a'r Peilot a’r ffordd y byddai'r newidiadau a gynigiwyd yn cyd-fynd â’r newidiadau mewn  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 631.

Cyflwynodd y Swyddog Monitro adroddiad ar ran y Prif Weithredwr gyda’r bwriad o geisio cymeradwyaeth y Cyngor i'r ffioedd etholiadol y bwriedir eu cymhwyso yn etholiad y Fwrdeistref Sirol ac etholiad y Cynghorau Tref a Chymuned o fis Mai 2022, fel y nodir yn Atodiad 1 i'r adroddiad.

I roi rhywfaint o gefndir, yn unol ag arfer sefydledig, mae cyllid yn cael ei neilltuo ar gyfer yr etholiadau lleol ac mae cronfa wrth gefn ar gael ar hyn o bryd i dalu costau etholiadau'r Fwrdeistref Sirol ym mis Mai 2022.

I roi rhywfaint o gefndir, yn unol ag arfer sefydledig, mae cyllid yn cael ei neilltuo ar gyfer yr etholiadau lleol ac mae cronfa wrth gefn ar gael ar hyn o bryd i dalu costau etholiadau'r Fwrdeistref Sirol ym mis Mai 2022.[IH1] 

Eglurodd y Swyddog Monitro fod y costau gweinyddu ychwanegol yn anodd eu hasesu cyn ei bo’n hysbys sawl etholiad y bydd mwy nag un ymgeisydd, gan fod hyn yn cael effaith sylweddol ar lwyth gwaith y tîm Gwasanaethau Etholiadol.

Mae taliadau ychwanegol i Staff Etholiadol yn ystod yr etholiadau mawr diweddar wedi amrywio o £2,000 i £4,000, yn dibynnu ar rolau a chyfrifoldebau penodol. Cynigir felly y dylid rhoi pwerau penodol i'r Swyddog Canlyniadau bennu lefel y taliadau ar gyfer gwaith gweinyddol ychwanegol unwaith y bydd yr etholiad wedi'i gwblhau.

Cyfeiriodd Aelod at Atodiad 1 yr adroddiad ac at y ffi ar gyfer Clercod Pleidleisio, a osodwyd yn £150. Teimlai fod hyn yn eithaf isel am 15 awr o waith.

Cadarnhaodd y Swyddog Monitro fod rhywfaint o ddisgresiwn o ran pennu'r ffioedd amrywiol, fodd bynnag, cadarnhaodd y byddai'r Rheolwr Etholiadol wedi cymharu ag awdurdodau cyfagos eraill wrth bennu ffioedd yr etholiad. Fodd bynnag, byddai'n gofyn iddo gysylltu â'r Aelod y tu allan i'r cyfarfod yngl?n â'r pwynt hwn.

PENDERFYNIAD:                          Bod y Cyngor:

(1) Yn cymeradwyo'r rhestr ffioedd a nodir yn Atodiad 1 i'r adroddiad

(2) Yn rhoi awdurdod dirprwyedig i'r Swyddog Canlyniadau i bennu lefel y taliadau ar gyfer gwaith gweinyddol ychwanegol mewn ymgynghoriad â'r Swyddog Adran 151.

Cyflwynodd y Prif Swyddog – Cyllid, Perfformiad a Newid adroddiad, a'i ddiben oedd ceisio cymeradwyaeth y Cyngor ar raglen gyfalaf ddiwygiedig ar gyfer 2021-22 i 2030-31 (Atodiad A i'r adroddiad y cyfeiriwyd ato).

Adroddodd fod y Cyngor, ar 24 Chwefror 2021, wedi cymeradwyo Strategaeth Gyfalaf a oedd yn ymgorffori'r Dangosyddion Darbodus ar gyfer 2021-22, ynghyd â rhaglen gyfalaf ar gyfer y cyfnod rhwng 2020-21 a 2030-31 fel rhan o'r Strategaeth Ariannol Tymor Canolig (MTFS).  Roedd y rhaglen gyfalaf wedi'i diweddaru yn ystod y flwyddyn gyda chynlluniau newydd, diwygiadau i becynnau ariannu presennol a newidiadau i broffiliau cyflenwi.  Roedd dyfarniadau grant newydd, canlyniadau prosesau tendro a diweddariadau ar gynlluniau presennol sydd angen eu cynnwys wedi digwydd ers i'r rhaglen gael ei chymeradwyo ddiwethaf gan y Cyngor ar 19 Ionawr 2022. 

Dywedodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid y bydd rhaglen gyfalaf ar gyfer y cyfnod 2021-22 hyd 2031-2032 yn cael ei chyflwyno i'r Cabinet a'r Cyngor ar 22 a 23 Chwefror 2022, fel rhan o Strategaeth Ariannol Tymor Canolig 2022-23 i 2025-26, ochr yn ochr â'r Strategaeth Gyfalaf arfaethedig ar gyfer 2022-23 i 2031-32.  Dywedodd fod sawl ffynhonnell o bwysau ariannol wedi codi o ganlyniad i amodau cyfredol y farchnad a’u bod wedi'u heffeithio gan y pandemig a Brexit.

Adroddodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid fod y rhaglen gyfalaf ar gyfer 2021-22 i 2030-31 a gymeradwywyd gan y Cyngor ym mis Ionawr 2002 yn £212.439m, a bod £118.094m o’r swm yn cael ei dalu o adnoddau'r Cyngor, gan gynnwys derbyniadau cyfalaf, cyfraniadau refeniw o gronfeydd wrth gefn a benthyca, gyda'r £94.345m sy'n weddill yn dod o adnoddau allanol, gan gynnwys Grant Cyfalaf Cyffredinol.  Dywedodd wrth yr Aelodau fod bellach angen cynnwys y cynlluniau newydd canlynol yn y rhaglen gyfalaf, y mae rhai ohonynt yn cael eu hariannu'n gyfan gwbl neu'n rhannol gan grantiau, ac eraill sydd angen eu diwygio:-

• Fflyd Di-garbon Net
• Metro Plus Prifddinas-Ranbarth Caerdydd
• Ystâd Ddiwydiannol Heol Ewenni
• Adfywio Porthcawl
• Hyb Plant Brynmenyn
• Rhaglen Diogelwch Ynni Cymunedol / Arbed Cam 1
• Offer TGCh – Ysgolion
• Cynllun Peilot Ffyrdd Heb eu Mabwysiadu Llywodraeth Cymru
• Llety Ychwanegol Ysgol Arbennig Heronsbridge

Roedd nifer fach o welliannau a newidiadau eraill hefyd i’r cymeradwyaethau grant, ac maent wedi’u hadlewyrchu yn y rhaglen gyfalaf sydd wedi'i diweddaru.

Daeth y Prif Swyddog – Cyllid, Perfformiad a Newid i'r casgliad drwy gynghori bod y Rhaglen Gyfalaf ddiwygiedig, sy’n ymgorffori'r cynlluniau a amlinellir uchod ac sy’n cael ei drafod mewn mwy o fanylder yn yr adroddiad, wedi'i nodi yn Atodiad A yr adroddiad.

Cyfeiriodd Aelod at y gwaith a wnaed yn Ystâd Ddiwydiannol Heol Ewenni a’r dyraniad cyllid o £3.5m tuag ato o Fargen Ddinesig Prifddinas-Ranbarth Caerdydd, a gobeithiai bod rhai ffactorau allanol wedi derbyn sylw ac y byddai'r gwaith cywiro adeiladau a seilwaith ar y safle yn parhau yn unol â'r amserlen, a hynny rhag rhwystro cynnydd y gwaith datblygu canlynol sydd wedi’i gynllunio.

Hefyd, mynegodd ei siom o ran Prosiect Arbed a'r gwaith blaenorol a wnaed. Felly, roedd yn gobeithio y byddai trigolion  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 633.

Rhoddodd y Prif Swyddog – Gwasanaethau Cyfreithiol a Rheoleiddiol, Adnoddau Dynol a Pholisi Corfforaethol (a Swyddog Monitro) adroddiad ar yr Adroddiadau Gwybodaeth a gyhoeddwyd ers cyfarfod diwethaf y Cyngor.

Cyfeiriodd yr Aelodau at y ddau Adroddiad Gwybodaeth dan sylw, a oedd wedi’u cynnwys yn yr adroddiad eglurhaol.

Nododd Aelod, mewn perthynas ag adroddiad y Rhaglen Sefydlu Aelodau, y gallai cryn dipyn o’r hyfforddiant yma barhau i gael ei roi dros Teams ac ati, ac roedd yn ymwybodol nad oedd signal band eang da gan rai Aelodau, yn enwedig yn y cymoedd, a bod eraill ddim yn gwbl lythrennog o ran TG. Gofynnodd a allai'r rhwystrau hyn atal rhai Aelodau yn y weinyddiaeth newydd rhag cymryd rhan lawn yn y Rhaglen.

Dywedodd y Swyddog Monitro, o dan y ddeddfwriaeth newydd a fydd yn dod i mewn ym mis Mai, y bydd yn ddyletswydd ar awdurdodau lleol i drefnu cyfarfodydd a sesiynau hyfforddi rhithwir, rhai hybrid, a rhai wyneb yn wyneb o bosibl, ac y bydd gan Aelodau'r offer angenrheidiol i gymryd rhan yn y cyfarfodydd hyn. Byddai'r rhai nad ydynt yn hyderus â chyfarfodydd o bell yn derbyn hyfforddiant i’w galluogi.

Ailadroddodd Aelod sylwadau a wnaeth mewn Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd blaenorol, h.y. ei fod yn teimlo ei bod yn bwysig ymestyn hyfforddiant Rheoli'r Trysorlys i bob Aelod, ac i aelodau’r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio yn unig.

PENDERFYNIAD:                            Fod y Cyngor wedi cydnabod cyhoeddiad y dogfennau a restrir yn yr adroddiad.

I ystyried unrhyw eitemau o fusnes y, oherwydd amgylchiadau arbennig y cadeirydd o'r farn y dylid eu hystyried yn y cyfarfod fel mater o frys yn unol â Rhan 4 (pharagraff 4) o'r Rheolau Trefn y Cyngor yn y Cyfansoddiad.

Dim.