Cyflwynodd Cyfarwyddwr Corfforaethol y Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles adroddiad i’r Cabinet er mwyn rhoi adborth ymgynghori cyhoeddus iddynt ar gyfer Cynllun Cyflawni drafft y Gwasanaeth Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant – Ein Gweledigaeth 5 Mlynedd 2020 - 2025. 

Roedd yr adroddiad hefyd yn gofyn am gymeradwyaeth y Cabinet ar gyfer Cynllun Cyflawni a Chynllun Gweithredu Gwasanaethau 5 Mlynedd y Gyfarwyddiaeth Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles.

Er cefndir, cadarnhaodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion fod Cynllun Cyflawni Gwasanaethau 5 Mlynedd drafft y Gyfarwyddiaeth Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles (2020-2025) yn adeiladu ar y Strategaeth Gomisiynu ddeng mlynedd flaenorol ar gyfer Gofal Cymdeithasol i Oedolion a'r ddogfen 'Gweledigaeth ar Waith, Canlyniadau Gwell i Blant, Pobl Ifanc a'u Teuluoedd' Gofal Cymdeithasol Plant.  Mae'r dogfennau hyn wedi bod yn hanfodol wrth lywio strategaeth y Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles ym Mhen-y-bont ar Ogwr ac, yn eu tro, wedi llywio'r ystod o raglenni trawsnewid hanfodol a fu’n ymateb i alw cynyddol a phwysau ariannol. Roedd y diweddariad o’r Cynllun Cyflawni Gwasanaethau wedi'i atodi fel Atodiad 1 i'r adroddiad, tra bod ei Gynllun Gweithredu ategol i'w weld ar dudalen 572 o'r adroddiad (pecyn).

Parhaodd drwy ddweud bod y Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau drafft wedi'i gyflwyno i Bwyllgor Trosolwg Corfforaethol a Chraffu'r Cyngor ar 13 Chwefror 2020.  Cododd y Pwyllgor rai sylwadau nodedig sydd wedi'u hychwanegu i’r  Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau ers hynny, ac maent wedi’u cynnwys ym mharagraff 4.1 o'r adroddiad.

Cadarnhaodd Pennaeth Gofal Cymdeithasol Oedolion fod yr  ymgynghoriad ar ddrafft Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau 5 Mlynedd y Gyfarwyddiaeth Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles 2020-2025 wedi’i lansio ar 9 Mawrth 2020, ac fe'i cyd-gysylltwyd gan Adran Ymgynghori ac Ymgysylltu'r Cyngor.  Crëwyd crynodeb o'r Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau a datblygwyd arolwg a oedd yn cynnwys 11 cwestiwn.

Anfonwyd yr arolwg at bob un o'r 1,401 o aelodau Panel Dinasyddion hefyd, yn eu ffurfiau dewisol, ac at 170 o grwpiau rhanddeiliaid a nodwyd gan y tîm Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant drwy gyswllt e-bost. Aeth BAVO ati hefyd i rannu’r ymgynghoriad â'u rhanddeiliaid er mwyn cael adborth ar Gynllun Cyflenwi Gwasanaethau 2020-2025.

Derbyniodd yr arolwg 297 o ymatebion drwy gyfuniad o arolygon ar-lein a  rhai papur.  Mae data demograffig cymdeithasol y Panel Dinasyddion yn adlewyrchu croestoriad da o boblogaeth y fwrdeistref sirol ac roedd yr holl ymatebwyr yn byw yn y fwrdeistref sirol.

Cadarnhaodd fod y 'penawdau' gan ymatebwyr yr arolwg wedi'u cynnwys ym mharagraff 4.9 o'r adroddiad.

Yn dilyn y broses ymgynghori, lluniwyd adroddiad a oedd yn darparu canfyddiadau'r adborth ac roedd hwn ynghlwm yn Atodiad 2 i'r adroddiad.

Eglurodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion fod y Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau wedi'i ddrafftio'n wreiddiol yn barod ar gyfer y broses ymgynghori yn 2019-20, ond fod effaith COVID-19 wedi arwain at oedi cyn datblygu'r adroddiad ac, o ganlyniad, mae llawer o'r ffigurau ariannol yn y cynllun yn seiliedig ar ffigurau 2019-20 yn hytrach nag amcanestyniadau o'r flwyddyn ariannol gyfredol, sef 2020-21.  Byddai'r ffigurau'n cael eu diweddaru'n unol â hynny cyn cyhoeddi'r Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau.  

Canmolodd yr Aelod Cabinet – Gwasanaethau Cymdeithasol a Chymorth Cynnar yr adroddiad, gan ychwanegu bod cryn dipyn o waith wedi'i wneud yn y Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau yn ogystal â'r hyn a ymrwymwyd i'r Cynllun Comisiynu blaenorol.

Cyfeiriodd yr Aelod Cabinet – Lles a Chenedlaethau'r Dyfodol at baragraff 3.6 o'r adroddiad a gofynnodd a fyddai unrhyw effaith fawr ar y Cynllun o ganlyniad i bandemig Covid-19.

Atebodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion y gallai'r pandemig ymyrryd a/neu ohirio rhai o nodau ac amcanion allweddol y Cynlluniau, ac efallai y bydd angen blaenoriaethu gwasanaethau, rhai newydd eu cyflwyno o bosibl, o ganlyniad i'r salwch, yn enwedig os bydd effeithiau'r cynlluniau'n parhau am beth amser eto i ddod. Ychwanegodd fod Gofalwyr, yn enwedig y rhai a oedd yn gweithio ym maes Cartrefi Gofal, wedi bod yn eithriadol o brysur ers mis Mawrth 2020 gyda llwythi gwaith heriol a heriol iawn ers i Covid-19 ddod i'r amlwg. Felly, i grynhoi, er y byddai'r Cynllun yn cael ei gyflawni'n llawn, gallai hyn gymryd mwy o amser nag a ragwelwyd yn wreiddiol.

Dywedodd yr Arweinydd ei fod yn gobeithio y byddai'r Cynllun yn parhau i fynd i'r afael â phroblemau iechyd meddwl pobl, yn enwedig ers i Covid-19 ddod i’r amlwg, y rhai â materion lefel isel ynghyd â’r rhai â materion hirdymor mwy cymhleth. Gofynnodd hefyd a oedd y Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol wedi bod yn rhan o'r gwaith uchod hyd yma, ac os oeddent am wneud wrth symud ymlaen, gan y byddai angen adlinio rhai o gynigion y Cynllun â Fframwaith Cynllunio Rhanbarthol y Bwrdd Partneriaeth.

Eglurodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion fod gweithio mewn partneriaeth yn ystod y pandemig wedi bod yn hollbwysig o bersbectif gweithredol a strategol, gyda chynllunio'r gweithlu ac adeiladu cyfleoedd yn cael ei gyflawni er gwaetha’r her. Roedd y blaenoriaethau allweddol a drafodwyd gyda phartneriaid CBSP wedi cynnwys adeiladu seilwaith ar draws cartrefi gofal yn ogystal â darparu gwelyau ychwanegol yn yr ysbyty i bobl â’r firws, a pharhau i ddarparu gofal digonol i'r rhai ag afiechydon ac anhwylderau eraill. Roedd cefnogi pobl â phroblemau iechyd meddwl hefyd wedi’i drafod, ychwanegodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion, a gweithredwyd ar hynny fel rhan o waith y broses bartneriaeth.

Daeth y Dirprwy Arweinydd â’r ddadl ar yr eitem hon i ben drwy gynghori y dylid adolygu'r Cynllun o bryd i'w gilydd, wedi iddo gael ei sefydlu'n llawn a'i 'ddiogelu ar gyfer y dyfodol', er mwyn sicrhau bod ei nodau a'i amcanion yn parhau i ddiwallu anghenion dinasyddion gan gynnwys unrhyw rai a allai newid.

Atebodd y Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion drwy ddweud y byddai'r Cynllun yn cael ei addasu ac y byddai'n esblygu wrth i amser fynd rhagddo, er mwyn diwallu unrhyw anghenion a gofynion sy'n newid yn y boblogaeth bresennol ac yn y dyfodol o fewn CBSP, a bod Cyfarwyddwr Corfforaethol newydd y Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles yn awyddus i ddatblygu'r Cynllun ymhellach yn unol â'r egwyddor hon. Byddai Byrddau Ailfodelu Gofal Cymdeithasol i Oedolion a Gofal Cymdeithasol Plant hefyd yn llywio ac yn diweddaru'r Cynllun.         

PENDERFYNIAD:                          Fod y Cabinet wedi:

(1)        Nodi'r adborth a gafwyd o’r ymarfer cyfathrebu ac ymgysylltu a oedd yn ystyried cynnwys ac uchelgais y Cynllun Cyflenwi Gwasanaethau fel gweledigaeth o wella gwasanaethau.

(2)        Cymeradwyo’r Cynllun Cyflawni Gwasanaethau: Ein Gweledigaeth Strategol 5 Mlynedd 2020 – 2025 fel dogfen strategol briodol sy'n nodi bwriadau'r Cyngor ar gyfer gwella gwasanaethau a ddarperir ac a gomisiynwyd gan y Gyfarwyddiaeth Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles;

(3)        Rhoi awdurdod dirprwyedig i'r Cyfarwyddwr Corfforaethol Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant i wneud unrhyw ddiwygiadau sy'n ofynnol i'r Cynllun mewn perthynas â'r ffigurau ariannol ar gyfer 2020/21 cyn ei gyhoeddi.