Cyflwynwyd adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Cymunedau, a'i ddiben oedd rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf am gynllun Parc Rhanbarthol y Cymoedd (VRP) a'r cais gan y bwrdd VRP bod Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn parhau yn ei rôl fel gwesteiwr.  Roedd yr adroddiad hefyd yn gofyn am gymeradwyaeth i dderbyn cynigion grant, yn amodol ar eu cymeradwyaeth lawn, gan Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru (WEFO) a Llywodraeth Cymru ar gyfer cyllid yn y dyfodol gan Gronfa Gymdeithasol Ewrop (ESF) a'r Rhaglen Datblygu Gwledig yn y drefn honno, i ariannu datblygiad parhaus Parc Rhanbarthol y Cymoedd hyd at fis Mehefin 2023. 

Dywedodd fod Parc Rhanbarthol y Cymoedd (VRP) wedi'i ddatblygu drwy Dasglu Gweinidogol Llywodraeth Cymru ar gyfer y Cymoedd mewn partneriaeth ag awdurdodau lleol y Cymoedd (Merthyr Tudful, Blaenau Gwent, Rhondda Cynon Taf, Caerffili, Torfaen, Pen-y-bont ar Ogwr, Castell-nedd Port Talbot, Abertawe a Sir Gaerfyrddin), Cyfoeth Naturiol Cymru, Croeso Cymru a swyddogion Llywodraeth Cymru yn yr Is-adrannau Iechyd a'r Amgylchedd. Roedd yn adlewyrchu barn rhanddeiliaid o gymunedau'r Cymoedd, y Trydydd Sector, Iechyd Cyhoeddus Cymru ac adborth a gafwyd drwy gyfres o ddigwyddiadau ymgysylltu. Cyhoeddwyd prosbectws VRP ar 18 Hydref 2018 ac mae cynlluniau wedi'u datblygu ymhellach drwy'r bartneriaeth dan arweiniad y tîm VRP, a gynhaliwyd gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr (BCBC).

Atgoffodd y Cabinet, yn hydref 2019, fod Llywodraeth Cymru a WEFO wedi nodi bod cyfleoedd ariannu yn bodoli drwy adnoddau'r Cynllun Datblygu Gwledig ac ESF i gefnogi parhad y ddarpariaeth VRP rhwng mis Mawrth 2021 a mis Mehefin 2023.  Yn ei gyfarfod ym mis Mawrth 2020 gwahoddodd y Bwrdd VRP Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr i wneud cais am gyllid drwy ESF a'r Cynllun Datblygu Gwledig yn ei rôl fel gwesteiwr.  Cefnogwyd y gwahoddiad hwn wedyn gan y Fforwm VRP.

Ym mis Mehefin 2020 cyflwynodd swyddogion Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr o dan awdurdod dirprwyedig ddau achos busnes llawn i Lywodraeth Cymru a WEFO.

Cyflwynwyd y cynnig i Lywodraeth Cymru o dan Gynllun Cydweithredu a Datblygu'r Gadwyn Gyflenwi'r Cynllun Datblygu'r Cynllun Datblygu Gwledig i gefnogi datblygiad parhaus Cynllun Gwarcheidwaid VRP.  Bydd y gwaith presennol yn darparu gwerthusiad o'r cyfnod datblygu sy'n cael ei ariannu gan Lywodraeth Cymru ac sy'n cael ei gyflawni ar hyn o bryd drwy gontract gyda Groundwork Cymru yn gweithio i'r tîm VRP. Byddai'r cynnig hwn yn cyflawni'r Cynllun Gwarcheidwad parhaus a fydd yn defnyddio'r cyfleusterau sy'n cael eu darparu drwy fuddsoddiadau cyfalaf Porth Darganfod a wnaed yn uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru.  Byddai'r cynnig hefyd yn galluogi cynnal proses gaffael a fyddai'n ceisio bwrw ymlaen â'r dull presennol a galluogi cyllid i fod ar waith hyd at fis Mehefin 2023 ar gyfer elfen Gwarcheidwaid y VRP.

Yr ail oedd cynnig a gyflwynwyd i WEFO ar gyfer Blaenoriaeth 5 ESF, Amcan Penodol 5: Diwygio Gwasanaethau Cyhoeddus.  Roedd y cynnig hwn yn seiliedig ar ddull o weithio'n rhanbarthol a fyddai'n cryfhau rheolaeth gynaliadwy ar adnoddau naturiol drwy gydweithredu rhanbarthol strategol er mwyn sefydlu a galluogi gweledigaeth a nodau hirdymor y VRP i ddarparu manteision cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol sylweddol. Byddai'r cynnig hwn yn cefnogi'r tîm VRP a datblygu'r bartneriaeth gyda chyllid ar waith hyd at fis Mehefin 2023.  Mae'r cynnig yn cefnogi'r gwaith o ddatblygu cynigion ar gyfer y model llywodraethu, gweithredu a chyllido hirdymor ar gyfer y VRP. Mae Llywodraeth Cymru a WEFO wedi cytuno i ganiatáu i'r cyllid presennol ar gyfer VRP gael ei ddefnyddio fel cyfatebiaeth ôl-weithredol ar gyfer cynnig ESF a denu'r cynnig grant.

Yn seiliedig ar gais y fforwm VRP i wneud hynny, amlinellodd y cynigion hyn y bydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn parhau i weithredu fel gwesteiwr i dîm y rhaglen ac i ymestyn y cytundebau ariannol a chyfreithiol priodol gyda Llywodraeth Cymru a'r Awdurdodau Lleol sy'n ffurfio'r VRP.  Byddai'r arweinydd Strategol a Gweithredol VRP yn parhau i fod yn gyflogai i Lywodraeth Cymru ond yn cael ei gynnal gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr drwy ymestyn telerau ac amodau'r cytundeb cynnal presennol. 

Atgoffodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Cymunedau'r Aelodau fod dwy ardal mewn parciau ym Mhen-y-bont ar Ogwr a oedd yn rhan o'r VRP, sef Gwarchodfa Natur Parc Slip a Pharc Bryngarw.

Canmolodd yr Aelod Cabinet – Addysg ac Adfywio Swyddogion Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, am eu gwaith caled a oedd wedi gweld yr Awdurdod yn parhau i gynnal y fenter hon ac er ei fod yn hapus i nodi lefel y cyllid parhaus a oedd ar gael, roedd hefyd yn flin ganddo nodi mai dim ond tan 2023 yr oedd hyn.

Dywedodd yr Arweinydd fod y cyllid hyd yma wedi gwneud cryn dipyn i wella cyfleusterau a oedd bellach ar gael yng Ngwarchodfa Natur Parc Slip a Pharc Bryngarw. Anogodd bobl i ymweld â'r ddau barc hyn i weld y gwelliannau hyn.

Rhoddodd yr Aelod Cabinet – Cymunedau ei gefnogaeth i'r hyn a oedd yn stori newyddion dda, yn enwedig ar gyfer ardaloedd agored fel tir mewn parciau yn ystod y pandemig.

Daeth yr Aelod Cabinet – Cenedlaethau'r Dyfodol a Lles â’r ddadl i ben drwy gymeradwyo'r tri lleoliad yn y cymoedd a oedd wedi'u lleoli yn ardal Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, gan ychwanegu ei bod yn werth i bobl ymweld â'r lleoliadau golygfeydd hyn er mwyn gweld beth oedd ar gael yno, a oedd yn cynnwys croeso cynnes gan y preswylwyr.

PENDERFYNWYD:                              Bod y Cabinet wedi:

1.         Nodi’r cynnydd a wnaed hyd yma wrth ddatblygu'r VRP.

2.          Nodi’r cais gan y bwrdd VRP bod Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn parhau yn ei rôl fel gwesteiwr y VRP

3.          Cymeradwyo'r cynnig i Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr ymestyn ei rôl fel gwesteiwr tîm cyflawni'r VRP hyd at fis Mehefin 2023 a dirprwyo awdurdod i'r Cyfarwyddwr Corfforaethol Cymunedau, mewn ymgynghoriad â'r Swyddog Adran 151 a Phrif Swyddog y Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddio, er mwyn:

(i)         Cymeradwyo telerau terfynol y cynigion grant a derbyn y cynigion o gyllid gan Lywodraeth Cymru a WEFO ar gyfer adnoddau'r Cynllun Datblygu Gwledig ac ESF ar ôl iddynt gael eu derbyn; a 

(ii)         Cymeradwyo ymrwymo i unrhyw gytundebau cyllid a chyfreithiol priodol sy'n angenrheidiol i gyflawni ei rôl fel gwesteiwr sy'n cynnal tîm cyflawni'r VRP a'i rwymedigaethau mewn perthynas â chyllid y Cynllun Datblygu Gwledig ac ESF.