Cyflwynwyd adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, er mwyn cyflwyno Adroddiad Blynyddol 2019/20 ar sylwadau a chwynion y gwasanaethau cymdeithasol a gweithdrefnau cwyno, fel sy'n ofynnol o dan ganllawiau Llywodraeth Cymru. Mae’r Adroddiad Blynyddol wedi’i gynnwys yn Atodiad 1 y prif adroddiad.

Dywedodd y bydd yr Aelodau'n ymwybodol, ei bod yn ofynnol i awdurdodau lleol gael gweithdrefnau ar waith ar gyfer ystyried unrhyw sylwadau neu gwynion a wneir mewn perthynas â chyflawni eu swyddogaethau Gwasanaethau Cymdeithasol.  Hwn oedd y chweched Adroddiad Blynyddol yn ymwneud â sylwadau a chwynion y gwasanaethau cymdeithasol yr ymdriniwyd â hwy yn unol â Chanllawiau Cwynion diwygiedig Llywodraeth Cymru, "Canllaw i Ymdrin â Chwynion a Sylwadau gan Wasanaethau Cymdeithasol Awdurdodau Lleol", a ddaeth i rym ar 1 Awst 2014.

Dangoswyd elfennau allweddol Gweithdrefn Sylwadau a Chwynion y Gwasanaethau Cymdeithasol ym mharagraff 3.2 o'r adroddiad.

Byddai'r Cabinet hefyd yn nodi o'r Adroddiad Blynyddol fod pwyslais cryf yn cael ei roi nid yn unig ar gwynion, ond hefyd ar y sylwadau a'r ganmoliaeth a gafwyd gan ddefnyddwyr gwasanaeth sy'n rhoi darlun cytbwys cyffredinol.  Roedd y gwasanaethau'n awyddus i ddysgu o'r wybodaeth a gasglwyd ac i ddefnyddio hyn i lywio datblygiadau gwasanaeth/gwelliannau i wasanaethau yn y dyfodol.

Cafodd nifer y cynrychiolaethau (cwynion, sylwadau a chanmoliaeth) a dderbyniwyd yn ystod y cyfnod adrodd ei rannu fel a ganlyn:

32        cwynion statudol

35        cwynion corfforaethol

201      pryderon a ddatryswyd cyn y weithdrefn gwyno

96        canmoliaeth/sylwadau

Roedd hyn yn ostyngiad yn nifer cyffredinol y cwynion a dderbyniwyd yn y cyfnod a nodwyd, ond hefyd gostyngiad yn nifer y canmoliaethau o gymharu â'r cyfnod adrodd blaenorol.

Parhaodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, drwy ddweud bod ystadegau'n adlewyrchu bod y Gyfarwyddiaeth wedi parhau i sicrhau datrysiad cynnar i achwynwyr. Nifer y cwynion a ddatryswyd gan y dull hwn yn 2019/20 oedd 201 o gymharu â blynyddoedd blaenorol, 234 yn 2018/19, 198 yn 2017/18, a 187 yn 2016/17. Felly, er y bu gostyngiad o 33 yn nifer y cwynion a ddatryswyd yn gynnar eleni, roedd cyfanswm nifer cyffredinol y cwynion a dderbyniwyd yn ystod y flwyddyn gan y Gyfarwyddiaeth hefyd wedi gostwng 44.

Amlygodd rhagor o wybodaeth yn yr adroddiad fod 9 cwyn wedi dod i law Swyddfa'r Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus (PSO) yn ystod 2019/20, yr ymdriniwyd â hwy wedyn gan argymhellion gan y PSO i'r awdurdod lleol, yn hytrach na bod y PSO yn ymchwilio'n ffurfiol i'r cwynion hyn.

Yn ystod y cyfnod uchod, cadarnhaodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, fod 6 ymweliad rota gan Aelodau wedi digwydd mewn lleoliadau gofal cymdeithasol i oedolion, 12, yn y sector annibynnol, a 5, mewn lleoliadau gofal cymdeithasol i blant.

Cwblhaodd ei chyflwyniad, drwy ddewis rhywfaint o wybodaeth allweddol arall o Atodiad yr adroddiad i'w rhannu gyda'r Aelodau.

Diolchodd yr Aelod Cabinet – Gwasanaethau Cymdeithasol a Chymorth Cynnar, i'r Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, am yr adroddiad. Cadarnhaodd, er nad oedd unrhyw un yn dymuno derbyn cwynion a sylwadau, ei bod yn falch bod y rhain yn cael eu trin drwy ddatrys yn gynnar, yn enwedig yn y maes gwaith hwn a allai fod yn gyfnewidiol a lle bu rhai pwysau parhaus pellach oherwydd sefyllfa Covid-19. Diolchodd i'r staff am fod yn adweithiol ac ymdrin â chwynion a sylwadau o'r fath yn gyflym o ran ymateb i'r rhain. Diolchodd hefyd i'r Aelodau am ddelio â'r rhain, drwy ymgysylltu â'u hetholwyr a gwneud yr Atgyfeiriadau Aelodau priodol yn ôl yr angen. Yn olaf, diolchodd ymhellach i'r Aelodau am eu hymdrechion i gymryd rhan mewn ymweliadau rota a gobeithiai y gallai'r pandemig, cartrefi gofal gwasanaethau cymdeithasol ac ati, ymweld â hwy unwaith eto yn y dyfodol agos.

Gofynnodd yr Arweinydd a oedd yr Amcanion ar gyfer 2020/21 yn yr Adroddiad Blynyddol, gan gynnwys defnyddio WCCIS i gofnodi cwynion a chynyddu'r nifer sy'n manteisio ar y modiwl ymwybyddiaeth o gwynion e-dysgu, wedi'u bodloni.

Cadarnhaodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, fod yr amcanion hyn yn cael eu cyflawni.  

PENDERFYNWYD:                                             Cymeradwyodd y Cabinet yr Adroddiad Blynyddol ar Weithdrefnau Sylwadau a Chwynion y Gwasanaethau Cymdeithasol ar gyfer 2019/20.