Cyflwynodd Rheolwr y Gr?p Interim – Prif Gyfrifydd adroddiad a oedd yn cynnwys drafft Strategaeth Rheoli’r Trysorlys ar gyfer y cyfnod uchod, gan gynnwys ei wahanol gydrannau.

Esboniodd, er mwyn sicrhau archwiliad effeithiol o reoli'r trysorlys yn unol â Strategaeth Rheoli'r Trysorlys (SRhT), bod y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio wedi'i enwebu i fod yn gyfrifol am sicrhau archwilio effeithiol o’r SRhT a pholisïau yn unol â Datganiad Polisi'r Trysorlys a Dangosyddion Darbodus Rheoli'r Trysorlys.

Cyngor yr adroddiad oedd bod gweithgareddau rheoli trysorlysoedd y Cyngor yn cael eu rheoleiddio gan ddeddfwriaeth, a roddai’r pwerau i fenthyca a buddsoddi o fewn terfynau rheoledig. Roedd gofynion deddfwriaethol ariannol o'r fath hefyd yn cynnwys gofyn i'r Cyngor gymeradwyo SRhT cyn dechrau pob blwyddyn ariannol, i nodi cyfrifoldebau, dirprwyaeth a threfniadau adrodd y Cyngor a'r Prif Swyddog Ariannol (Atodiad A i'r adroddiad a’i cyfeiriwyd ato).

Mae SRhT 2021-22 yn Atodiad A yn cadarnhau cydymffurfiaeth y Cyngor â Chod CIPFA, sy'n ei gwneud yn ofynnol i amcanion, polisïau ac arferion, strategaethau a threfniadau adrodd ffurfiol a chynhwysfawr fod ar waith ar gyfer rheolaeth a rheoli gweithgareddau rheolaeth y trysorlys yn effeithiol, ac mai rheolaeth a rheoli risg yn effeithiol yw prif amcanion y gweithgareddau hyn.

Mae'r SRhT wedi'i ddiweddaru i adlewyrchu'r cyd-destun economaidd presennol, yn enwedig cynnal cyfraddau llog Banc Lloegr ar 0.10%, yn ogystal â heriau gadael yr Undeb Ewropeaidd ac effaith y pandemig coronafeirws. 

Mae aeddfedrwydd dyledion hirdymor wedi'i gynnwys, a'r rhagolwg yw y gallai fod angen i'r Cyngor fenthyca dros y ddwy flynedd nesaf i gefnogi'r Rhaglen Gyfalaf.  Hyd yma, mae'r Cyngor wedi gallu defnyddio cronfeydd wrth gefn i gefnogi ei wariant cyfalaf, caiff hyn ei gyfeirio ato fel benthyca mewnol. Fodd bynnag, mae'r sefyllfa hon yn un tymor byr ac wrth i gronfeydd wrth gefn gael eu defnyddio a balansau'n lleihau, bydd angen yr angen yn codi i fenthyca.  Caiff hyn ei fonitro'n agos drwy gydol y flwyddyn gan y bydd newidiadau i'r Rhaglen Gyfalaf yn dylanwadu arno.

Cynghorodd Rheolwr y Gr?p Interim – Prif Gyfrifydd fod y gwrthbartïon buddsoddi a'r terfynau sydd wedi’u cymeradwyo (gweler Tabl 6 yn y strategaeth) wedi'u symleiddio a'u diwygio i ystyried y cyngor diweddaraf gan Gynghorwyr Trysorlys y Cyngor, Arlingclose.  Yn ogystal, bu newid i'r terfynau ar gyfer Cronfeydd Marchnad Arian, a oedd wedi'u cynyddu i £30 miliwn yn yr adolygiad canol blwyddyn o'r SRhT, ac a gymeradwywyd gan y Cyngor ym mis Tachwedd 2020, gyda'r cyngor bellach yn sefyll fel terfyn diderfyn.  Cynigir na fyddai mwy na £6 miliwn yn cael ei fuddsoddi mewn unrhyw Gronfa unigol, er mwyn lleihau unrhyw effaith bosib o risg ddiofyn i'r Cyngor.

Mae'r terfyn arfaethedig i fuddsoddiadau nad yw’n ymwneud â’r Trysorlys wedi cynyddu o £1 miliwn i £2 filiwn.  Pwrpas hyn yw cefnogi buddsoddiad arfaethedig mewn Cerbyd Diben Arbennig sydd i'w sefydlu i ddarparu Rhwydwaith Gwres Trefol arfaethedig Pen-y-bont ar Ogwr.

Yn ôl Rheolwr y Gr?p - Prif Gyfrifydd, byddai'r SRhT yn cael ei gyflwyno i'r Cyngor ym mis Chwefror 2021 i'w gymeradwyo.

Nododd y Cadeirydd fod y Tabl yn Atodiad yr adroddiad oedd yn dangos ad-daliadau yn glir iawn o ran deall y rhain, gyda'i gilydd pan oedd yn ofynnol eu gwneud.

Cydnabu Aelod y straen ariannol yr oedd yr awdurdod lleol yn ei wynebu ar hyn o bryd, felly gofynnodd beth oedd y pwysau ariannol sylweddol allweddol yr oedd yn eu hwynebu o ganlyniad i'r duedd barhaus am i lawr mewn cyfraddau llog, o ran colli incwm/benthyca.

Cynghorodd y Rheolwr y Gr?p Interim – Prif Gyfrifydd, er bod cyfraddau llog yn isel iawn h.y. ar 0.1%, cyfradd a oedd yn edrych i aros yn y dyfodol agos, fod y Cyngor, o ran ei fenthyca, wedi llwyddo i sicrhau cyfraddau llog cyfnod penodol yn bennaf, felly ni fyddai unrhyw ostyngiad yn y gyfradd yn effeithio ar y benthyciadau hyn. Lle bynnag y bo modd, roedd yr Awdurdod yn ceisio sicrhau'r elw mwyaf posibl o log yr oedd yn ceisio'i gael, drwy Gronfeydd Arian Marchnad (er mwyn sicrhau'r llog am i mewn mwyaf posib).

Cyfeiriodd y Cadeirydd at dudalen 74 yr adroddiad a'r adran ar gyfyngiadau newydd ar fenthyciadau hyd at £2m mewn buddsoddiadau nad yw’n ymwneud â’r trysorlys. Roedd o'r farn y dylai'r benthyciad ar gyfer y Cerbyd Diben Arbenigol (CDA) arfaethedig sy'n cefnogi Cam 1 o brosiect Rhwydwaith Gwres Tref Pen-y-bont ar Ogwr gael ei gynnwys fel Buddsoddiad nad yw'n ymwneud â’r trysorlys, fel pe bai'n brosiect sy'n eiddo i'r Cyngor, roedd hyn yn cynnwys benthyciad trydydd parti. Nid oedd ychwaith yn ymwybodol o hyd y benthyciad nac o fanylion yngl?n â'r difidendau.

Cynghorodd y Rheolwr y Gr?p Interim – Prif Gyfrifydd, y byddai'r benthyciad ar gyfer y CDA yn cael ei gefnogi gan Gynllun Ariannol ac y byddai angen cymeradwyaeth y Cyngor arno er mwyn gallu parhau. Roedd adroddiad wedi'i gynllunio ar gyfer cyfarfod y Cyngor ym mis Chwefror, cyn i hyn gael ei ystyried ymhellach. Ychwanegodd y byddai'r benthyciad ar gyfer hyn dros gyfnod sylweddol, h.y. hyd at 40 mlynedd, a rhagwelwyd ar hyn o bryd y byddai'r CDA yn eiddo i'r Cyngor yn gyfan gwbl.

Cynghorodd y Rheolwr y Gr?p Interim – Prif Gyfrifydd fod hwn yn bwynt dilys ac yn hytrach na bod y CDA yn cael ei gynnwys fel Buddsoddiad nad oedd yn ymwneud â’r trysorlys, y dylid ei ystyried yn fuddsoddiad annibynnol trydydd parti. Cytunodd felly i roi hyn mewn adran ar wahân o Strategaeth Rheoli’r Trysorlys, at ddibenion eglurhad.

PENDERFYNIAD:      

Bod y Pwyllgor wedi:

(1)  Rhoi ystyriaeth briodol i Strategaeth Reolaeth y Trysorlys ar gyfer 2021-22 yn Atodiad A o’r adroddiad.

Cytuno y dylid ei anfon at y Cyngor i'w gymeradwyo ym mis Chwefror 2021, yn amodol ar y mân ddiwygiad uchod.