Cyflwynwyd adroddiad gan y Prif Swyddog - Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddio a oedd i arfarnu Cabinet y Rhaglen Genedlaethol Taliadau Tir Lleol a cheisio awdurdod i ymrwymo i Gytundeb Cydweithredol gyda Chofrestrfa Tir EM.

Esboniodd ei bod yn ofynnol i bob awdurdod lleol gadw cofrestr taliadau tir lleol a oedd yn cofnodi rhwymedigaethau sy'n effeithio ar eiddo yn eu hardal weinyddol.

Eglurodd y Prif Swyddog - Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol fod Cofrestrfa Tir EM (HMLR) yn 2015 wedi cael yr awdurdod o dan Ddeddf Seilwaith 2015 i greu un gofrestr ddigidol, genedlaethol o Daliadau Tir Lleol (LLC) ledled Cymru a Lloegr gyda'r nod o ddod yn ffynhonnell ddibynadwy o wybodaeth LLC a fyddai o fudd i'r broses prynu cartref drwy ei gwneud yn haws cael mynediad iddi, yn gyflymach ac yn rhatach. Rhestrwyd cefndir pellach i hyn a manteision y gofrestr yn adran 3 o'r adroddiad.

Eglurodd y Prif Swyddog - Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol fod CBSP wedi'i drefnu i fudo ei gofnodion LLC yn 2022/23 gyda chynllun cyflawni yn cael ei weithredu gan HMLR i sicrhau pontio llyfn. Drwy ymrwymo i Gytundeb Cydweithredol a ffurfioli'r cynllun cyflawni nawr, gall HMLR gwblhau gwaith paratoi a oedd yn adlewyrchu anghenion, gallu a pharodrwydd yr Awdurdod i fudo.

Dywedodd y Prif Swyddog - Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol fod Swyddogion wedi asesu'r modelau a gynigiwyd gan HMLR a'u bod wedi dod i'r casgliad mai'r modelau mwyaf addas i ddewis ohonynt oedd Cyflenwr HMLR neu HMLR a Gyflwynwyd fel y nodir yn adran 4.3 o'r adroddiad. Dywedodd mai'r camau nesaf oedd sefydlu gweithgor o fewn yr awdurdod a oedd yn cynnwys swyddogion o Daliadau Tir, Cyfreithiol, Cyllid, TGCh a Chynllunio i arwain y mudo a sicrhau bod yr Awdurdod yn cyflawni ei gyfrifoldebau i amserlenni y cytunwyd arnynt ac yn bwydo'n ôl i'r holl randdeiliaid gan gynnwys HMLR. Ychwanegodd nad oedd unrhyw gostau i'r awdurdod ar gyfer mudo gan ei fod yn cael ei ariannu'n llawn gan HMLR.

Croesawodd yr Aelod Cabinet dros Les a Chenedlaethau'r Dyfodol yr adroddiad a diolchodd i'r Swyddogion o'r gwahanol adrannau a oedd wedi dod ymlaen i wneud y gwaith. Ychwanegodd fod y system hon yn gam cadarnhaol ymlaen i bobl sy'n dymuno prynu eiddo a'i bod yn caniatáu cysondeb rhwng y gwahanol awdurdodau lleol. Gofynnodd am ymhelaethu ar y gwasanaeth sydd ar gael i bobl sydd wedi'u hallgáu'n ddigidol.

Eglurodd y Prif Swyddog - Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol y byddai'r gwasanaeth yn cael ei redeg yn bennaf drwy'r gwasanaeth gov.uk, yr oedd y rhan fwyaf o breswylwyr eisoes wedi'i sefydlu ar ei gyfer oherwydd nifer o wasanaethau a ddarperir yno. Fodd bynnag, roedd cynlluniau ar y gweill i dîm prosesu gynnal ymholiadau ar gyfer pobl a oedd wedi'u hallgáu'n ddigidol a gwneud y chwiliadau ar eu rhan. Ychwanegodd, ar ôl cwblhau'r gwasanaeth, y byddai cyfathrebu â'r cyhoedd yn sefydlu anghenion penodol pellach ac, os oes angen, yn edrych ar opsiynau a fyddai'n helpu i wneud y gwasanaeth yn fwy hygyrch iddynt.

PENDERFYNWYD: Bod y Cabinet wedi:

1. Rhoi awdurdod dirprwyedig i'r Prif Swyddog – Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol i gytuno ar delerau'r Cytundeb Cydweithredol gydag HMLR ac unrhyw gytundebau ategol ac i drefnu bod cytundebau o'r fath yn cael eu gweithredu ar ran y Cyngor;

2. Nodi y bydd adroddiadau pellach yn cael eu cyflwyno i'r Cabinet ar Raglen Genedlaethol LLC.