Cyflwynwyd adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles a oedd yn ceisio cymeradwyaeth i lofnodi cytundeb partneriaeth diwygiedig y Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol yng Nghymru.

Amlinellodd gefndir Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru (NAS) a sefydlwyd yn 2014 mewn ymateb i argymhellion defnyddwyr gwasanaethau a'r Llywodraeth ar gyfer gwella gwasanaethau. Esboniodd fod y Bwrdd Llywodraethu a'r Gr?p Cynghori ar gyfer NAS yn 2018 wedi penderfynu bod angen cryfhau cydlyniad a gallu i wella er mwyn gwella'r broses o gyflawni amcanion a blaenoriaethau strategol ar gyfer gwasanaethau mabwysiadu ledled Cymru. Comisiynodd CLlLC ac ADSS-C y Sefydliad Gofal Cyhoeddus ym Mhrifysgol Oxford Brookes (IPC) i gynnal adolygiad o'r trefniadau presennol. Ymgysylltodd y Comisiwn Cynllunio Seilwaith mewn gwahanol ffyrdd ag ystod eang o sefydliadau a rhanddeiliaid NAS gan gynnwys gweithdai'r Gr?p Cynghori a'r Bwrdd Llywodraethu, Llywodraeth Cymru a Phwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg Cynulliad Cenedlaethol Cymru a ddaeth i ben gyda thair ffordd bosibl ymlaen, gan gynnwys cytundeb partneriaeth newydd. Rhestrwyd y rhain yn 3.2 o'r adroddiad.

Amlinellodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles y sefyllfa bresennol a chrynhoi elfennau'r cytundeb diwygiedig fel y nodir yn 4.1 o'r adroddiad. Ychwanegodd mai un newid allweddol y cyfeiriwyd ato gan Wasanaeth Mabwysiadu Bae'r Gorllewin o fewn y Cytundeb Partneriaeth newydd oedd datblygu Cydbwyllgorau Rhanbarthol. Roedd y rhain yn cynnwys Aelodau Cabinet arweiniol ar draws rhanbarth a gyfarfu ddwywaith y flwyddyn i gytuno ar gynlluniau ac argymhellion adnoddau drwy'r Bwrdd Rheoli Rhanbarthol (RMB). Roedd papur briffio i'w gyflwyno i'r Bwrdd Rheoli nesaf ym mis Ebrill 2021 i ystyried sut y byddai'r rhanbarth yn mynd i'r afael â'r elfen benodol hon o'r cytundeb. Roedd rhagor o fanylion am y newid yn 4.2.

Mae'r Aelod Cabinet dros Wasanaethau Cymdeithasol a Chymorth Cynnar yn croesawu'r adroddiad a'r gwaith a oedd wedi'i wneud i wella rhagolygon ein plant sy'n derbyn gofal. Ychwanegodd ei bod yn edrych ymlaen at eistedd ar y cydbwyllgor rhanbarthol newydd gan ei bod yn bwysig cael golwg gyffredinol ar yr hyn a oedd yn digwydd o ran plant sy'n derbyn gofal a'r nod o leihau nifer y plant sy'n derbyn gofal a phlant sy'n dod i mewn i'r system yn y lle cyntaf.

Adleisiodd yr Arweinydd y pwyntiau a wnaed gan yr Aelod Cabinet a dywedodd fod cymorth mabwysiadu yn bwysig iawn a'i fod yn un o'r rhesymau pam y datblygwyd gwasanaethau mabwysiadu rhanbarthol a chenedlaethol oedd i wella lefel y cymorth ar ôl mabwysiadu i rieni yn ogystal â phlant. Ychwanegodd HE fod llawer o'r plant a oedd wedi'u mabwysiadu wedi cael rhai profiadau niweidiol yn ystod plentyndod felly roedd yn bwysig rhoi cymaint o gymorth iddynt â'r rhieni mabwysiadol.

Gofynnodd yr Arweinydd am gadarnhad bod cymorth wedi parhau i gael ei gynnig yn enwedig yn ystod y pandemig a sut roedd y gwasanaethau rhanbarthol a chenedlaethol wedi ymateb i'r heriau a wynebir.

Eglurodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles, er gwaethaf y pandemig a'r pwysau a ddaeth yn ei sgil, fod y perfformiad a'r canlyniadau i blant a gefnogwyd drwy wasanaethau cenedlaethol a rhanbarthol wedi bod yn gadarnhaol iawn. Roedd nifer y gorchmynion lleoli a roddwyd eleni wedi cynyddu ychydig. Ychwanegodd, er gwaethaf y cyfyngiadau symud, fod y gwasanaeth yn gallu sicrhau cyfatebiaeth o blant â darpar deuluoedd mabwysiadol tebyg i flynyddoedd blaenorol a oedd yn gadarnhaol o ystyried heriau gweithio wyneb yn wyneb. Ychwanegodd ein bod wedi gweld mwy o blant drwy'r gwasanaeth mabwysiadu rhanbarthol yn aros ac yn aros o fewn rhanbarth Pen-y-bont ar Ogwr a oedd yn bwysig ar gyfer cymorth. Ychwanegodd fod grwpiau cymorth mabwysiadu rheolaidd wedi'u datblygu eleni a bod gr?p rhianta therapiwtig hefyd wedi'i sefydlu.

PENDERFYNWYD:  Bod y Cabinet wedi:

• Nodi cynnwys yr adroddiad;

• Dirprwyo awdurdod i'r Cyfarwyddwr Corfforaethol – Gwasanaethau Cymdeithasol a Lles i gytuno ar y pum amod a gweithredu'r Cytundeb Partneriaeth mewn ymgynghoriad â'r Prif Swyddog – Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Rheoleiddiol.