Cyflwynodd y Rheolwr Cleient Archwilio adroddiad, er mwyn rhoi datganiad sefyllfa i Aelodau'r Pwyllgor ar y cynnydd sy'n cael ei wneud yn erbyn y gwaith archwilio a gynhwysir ac a gymeradwywyd yn y Cynllun Seiliedig ar Risg Archwilio Mewnol 2020-21.

Rhoddodd ychydig o wybodaeth gefndir, yna dywedodd fod cynnydd a wnaed yn erbyn y cynllun yn ystod 2020-21 ynghlwm yn Atodiad A i'r adroddiad. Dylid nodi bod y Rheolwr Cleient Archwilio wedi nodi, bod hon yn swydd ddrafft gan fod rhywfaint o waith wrthi'n cael ei gwblhau a byddai canlyniad y gwaith hwn yn cael ei gynnwys yn Adroddiad Archwilio Mewnol Blynyddol 2020 y Pennaeth Archwilio 2020-21, i fod dod i Bwyllgor Llywodraethu ac Archwilio yn y dyfodol.

Roedd Atodiad A yn manylu ar statws pob adolygiad a gynlluniwyd, barn yr archwiliad a nifer unrhyw argymhellion uchel neu ganolig a wnaed i wella'r amgylchedd rheoli. Dylid nodi, eglurodd, nad oes gan rai adolygiadau a restrir barn archwilio, er enghraifft cyngor ac arweiniad, adroddiadau'r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio a'r Bwrdd Rheoli Corfforaethol (CMB). Roedd hyn oherwydd bod y gwaith archwilio a wneir mewn perthynas â'r eitemau hyn wedi'i gynllunio, ond nid yw natur y gwaith yn arwain at brofi a ffurfio barn archwilio.

Roedd Atodiad A yn dangos bod 26 eitem o waith wedi'u cwblhau hyd yma, ac mae 19 archwiliad wedi arwain at ddarparu barn. Roedd cyfanswm o 13 archwiliad yn mynd rhagddynt ar hyn o bryd a byddent yn cael eu cynnwys yn yr adroddiad barn blynyddol terfynol.

Nododd yr Atodiad uchod fod cyfanswm o 28 o argymhellion canolig (arwyddocaol) wedi'u gwneud i wella amgylchedd rheoli'r ardaloedd a adolygwyd felly.

Ychwanegodd y Rheolwr Cleient Archwilio ymhellach fod Atodiad A yn dangos bod rhai o'r adolygiadau archwilio a gynlluniwyd wedi'u gohirio yn dilyn cais gan yr adran wasanaeth ac y byddant yn cael eu hystyried yng nghynllun y flwyddyn ganlynol. Fodd bynnag, o'r gwaith a wnaed, bu digon o sylw i ffurfio barn archwilio ar gyfer 2020-21, a fydd yn cael ei gynnwys yn Adroddiad Archwilio Mewnol Blynyddol y Pennaeth Archwilio.

Gorffennodd y Rheolwr Cleient Archwilio ei chyflwyniad trwy gyfeirio at rai enghreifftiau o'r gwaith archwilio a wnaed, fel y cyfeirir ato yn atodiad yr adroddiad.

Gofynnodd yr Aelod Lleyg a oedd unrhyw ran o'r gwaith archwilio a wnaed gan y Gwasanaeth Archwilio Mewnol a Rennir wedi datgelu unrhyw faterion yn ymwneud â thwyll.

Cadarnhaodd y Rheolwr Cleient Archwilio nad oedd unrhyw faterion yn ymwneud â thwyll wedi codi mewn perthynas ag unrhyw ran o'r gwaith archwilio a gwblhawyd fel y manylir yn Atodiad A.

Nododd yr Aelod Lleyg fod ymchwiliad i faes gwasanaeth lle’r oedd y gwaith hyd yma wedi datgelu toriad diogelwch a gofynnodd a ellid rhoi gwybod i'r Aelodau beth oedd hyn yn gysylltiedig iddo/derbyn gwybodaeth bellach yngl?n â hyn.

Dywedodd Pennaeth y gwasanaeth Archwilio Mewnol Rhanbarthol, gan nad oedd yr ymchwiliad hwn wedi'i gwblhau'n llawn eto, na ellid rhannu gwybodaeth bellach amdano gyda'r Aelodau. Fodd bynnag, pan fyddai'r ymchwiliad wedi'i gwblhau, byddai'r Aelodau'n cael gwybod am faterion perthnasol sy'n codi.

O ran yr arian coll a nodwyd o ganlyniad i'r archwiliad o'r gwasanaeth Byw â Chefnogaeth, gofynnodd yr Aelod Lleyg faint oedd hyn yn ei olygu.

Cadarnhaodd y Rheolwr Cleient Archwilio fod hyn o dan £150 a ddarganfuwyd, beth bynnag, rai misoedd yn ddiweddarach. Er gwaethaf hyn, roedd rhai gwendidau yn y maes gwasanaeth a nodwyd ac a oedd wrthi'n cael sylw.

Gofynnodd y Cadeirydd sut roedd recriwtio yn dod yn ei flaen yn y Gwasanaeth Archwilio Mewnol a Rennir.

Esboniodd Pennaeth y Gwasanaeth Archwilio Mewnol Rhanbarthol fod y strwythur wedi'i sefydlu a'i fod yn aros am gymeradwyaeth yn amodol ar gyngor Adnoddau Dynol ac ymgynghoriad staff.  Rhagwelwyd y byddai recriwtio i swyddi gwag yn cael ei ddilyn yn ystod y misoedd nesaf tra bod Archwilydd dan Hyfforddiant eisoes wedi'i recriwtio.

PENDERFYNWYD:                     Bod Aelodau'r Pwyllgor yn nodi cynnwys yr adroddiad a'r cynnydd a wnaed yn erbyn Cynllun Blynyddol yn Seiliedig ar Risg Archwiliad Mewnol 2020-21.