Agenda item

I dderbyn cyhoeddiadau gan:

(i) Maer (neu’r person sy’n llywyddu)

(ii) Aelodau’r Cabinet

(iii) Prif Weithredwr

Cofnodion:

Y Maer

 

Mae Gwobrau Dinasyddiaeth y Maer bellach wedi dod i ben, ac ar ôl derbyn dros 30 o enwebiadau penderfynwyd gwobrwyo 22 ohonynt. Bu safon yr holl enwebiadau yn uchel iawn unwaith eto, ac er bod pob un yn haeddu cydnabyddiaeth, mae rhai yn sgorio'n uwch nag eraill. Fodd bynnag, bydd pawb a gyflwynodd enwebiadau yn derbyn llythyr o ddiolch am gymryd rhan yn y broses, ac i’w hannog i wneud enwebiad arall y flwyddyn nesaf.

 

Rydym bellach yn trefnu sut i gyflwyno’r gwobrau, a bydd naill ai ymweliad personol gen i neu gyflwyniad ym Mharlwr y Maer, yn amodol ar yr asesiadau risg priodol a fydd wedi’u cwblhau erbyn diwedd mis Mawrth. Hoffwn ddiolch i'r swyddogion a’r Dirprwy Faer am eu cymorth yn y broses, ac am nodi fy sylwadau mewn perthynas â diwygiadau posibl i'r cynllun ar gyfer y flwyddyn nesaf.

 

Dirprwy Arweinydd

 

Gan fod Wythnos Genedlaethol Prentisiaethau yn cael ei chynnal yr wythnos hon, rwyf am roi diweddariad byr iawn i'r aelodau ar sut mae cynllun prentisiaeth y Cyngor ei hun yn dod yn ei flaen.

 

Ers ei lansio yn 2013 rydym wedi cefnogi 116 o brentisiaid, ac mae llawer ohonynt wedi mynd ymlaen i weithio gyda'r cyngor yn llawn amser.

 

Ar hyn o bryd mae gennym 27 o brentisiaid yn gweithio ar draws ystod o adrannau, o gymorth busnes a marchnata i ofal cymdeithasol a chaffael, ac maent yn gwneud cyfraniad gwerthfawr.

 

Mae'r cynllun prentisio yn ein galluogi ni, fel awdurdod lleol, i recriwtio talent newydd. Mae'n galluogi pobl i ddatblygu sgiliau proffesiynol ac i ennill profiad gwerthfawr, a hynny wrth ennill cyflog a gweithio tuag at gymhwyster achrededig.

 

Efallai bydd yr Aelodau yn awyddus i ddweud wrth etholwyr am ein rhaglen brentisiaid, a'u cynghori i chwilio tudalennau swyddi'r wefan gorfforaethol am gyfleoedd yn y dyfodol.

 

Hoffwn ddiolch hefyd i'n holl brentisiaid am eu gwaith caled, yn enwedig yn ystod amgylchiadau anodd y ddwy flynedd ddiwethaf, ac i ddymuno pob lwc iddynt gyda'u gyrfaoedd.

 

Aelod Cabinet – Cymunedau

 

Rwy'n si?r y bydd cynghorwyr yn ymwybodol o'r problemau a achosir gan ffyrdd heb eu mabwysiadu o fewn y fwrdeistref sirol.

 

Dyma’r strydoedd nad yw’r Cyngor wedi'u mabwysiadu, lle mae'r preswylwyr a’r perchnogion yn parhau i fod yn gyfrifol am y gwaith o gynnal a chadw.

 

Mae cynllun peilot newydd gan Lywodraeth Cymru wedi darparu £230,000 i wella stryd heb ei mabwysiadu leol fel ei bod yn cyrraedd safon lle gallai’r cyngor gymryd cyfrifoldeb.

 

Bwriad y cynllun yw gwella dealltwriaeth cynghorau a Llywodraeth Cymru o’r goblygiadau o ran cost o fynd i'r afael â'r ôl-groniad hanesyddol o strydoedd o'r fath ledled Cymru. Dewiswyd Ynyslas ym Mhorthcawl yn seiliedig ar ffactorau megis cyflwr gwael ei phalmentydd a'r ffordd goncrid, a nifer yr eiddo y mae'n eu gwasanaethu.

 

Erbyn hyn, mae’r llwybrau troed a’r lôn wedi'u hailadeiladu, mae draeniad y priffyrdd wedi'i atgyweirio ac mae gwaith pellach yn cael ei wneud i sicrhau bod Ynyslas yn addas i'w mabwysiadu.

 

Rydym wedi cael rhai sylwadau cadarnhaol iawn o ran y gwaith gan ddeiliaid tai, ac mae wedi bod yn llwyddiant mawr.

 

Mae adolygiad o strydoedd eraill heb eu mabwysiadu ar y gweill, ac rydym yn adrodd yn ôl i Lywodraeth Cymru ar y cynllun.

 

Gobeithio y bydd hyn yn arwain at sicrhau bod rhagor o arian ar gael a fydd yn ein galluogi i dargedu rhagor o strydoedd heb eu mabwysiadu yn y fwrdeistref sirol, a gobeithiaf ddod â mwy o newyddion ichi am hyn yn fuan.

 

Aelod Cabinet – Gwasanaeth Cymdeithasol a Chymorth Cynnar

 

Efallai fod yr Aelodau wedi gweld y cyhoeddiad diweddar gan Lywodraeth Cymru, a oedd yn dweud eu bod am gynyddu faint o gymorth sydd ar gael trwy ei chronfa cymorth i aelwydydd.

 

Mae wedi'i gynllunio i helpu cymunedau i ymdopi â'r cynnydd enfawr mewn biliau ynni, ac mae'r taliad rhyddhad o £100 bellach wedi'i gynyddu i £200.

 

Mae ar gael i aelwydydd lle mae rhywun yn hawlio buddion cyffredinol, cymhorthdal incwm, credydau treth gwaith, budd-daliadau lles sy'n seiliedig ar brawf modd, lwfans ceisio gwaith sy'n gysylltiedig ag incwm, neu lwfans cyflogaeth a chymorth.

 

Afraid dweud, gobeithiaf fod pob aelod yn rhoi cyhoeddusrwydd i hyn yn eu wardiau lleol ac yn annog pob aelwyd gymwys i wneud cais.

 

Mae'r cyngor eisoes wedi cysylltu â miloedd o bobl yr ydym yn credu sydd â hawl i dderbyn y taliad, a gellir gwneud ceisiadau ar-lein drwy gyfleuster 'Fy Nghyfrif' y cyngor hefyd.

 

28 Chwefror yw’r dyddiad cau i wneud cais, ac ni fydd angen i’r rhai sydd eisoes wedi derbyn taliad o £100 o dan y cynllun wneud cais eto gan y byddant yn derbyn y gweddill yn awtomatig o fewn yr wythnosau nesaf.

 

Ni ddylai neb fod heb gynhesrwydd a gwres dros y gaeaf, a gobeithiwn y bydd hyn yn cefnogi rhai o drigolion tlotaf a mwyaf agored i niwed Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr.

 

Aelod Cabinet – Cenedlaethau’r Dyfodol a Lles

 

Mae rhaglen seibiant byr newydd ar gael i ofalwyr di-dâl lleol ac efallai bydd aelodau yn awyddus i roi gwybod i'w hetholwyr.

 

Mae'r rhaglen, a lansiwyd mewn partneriaeth ag Halo Leisure, BAVO, y Cyngor a Llywodraeth Cymru, yn galluogi gofalwyr i gael mynediad at ystod eang o gyfleusterau yng Nghanolfan Bywyd Pen-y-bont ar Ogwr yn rhad ac am ddim bob dydd Mawrth rhwng 2pm a 4pm.

 

Gyda chyfleusterau fel ystafell stêm, sawna ac ystafell iâ, gwelyau lolfa wedi'u gwresogi ac ystafell hoenuso, gall gofalwyr fanteisio i'r eithaf ar therapïau ymlacio arbenigol a chyngor ar ddiet a maeth.

 

Yn bwysicaf oll, mae'r rhaglen yn cynnwys darpariaeth ofal ychwanegol gan Ymddiriedolaeth Gofalwyr De Ddwyrain Cymru i alluogi gofalwyr di-dâl i gymryd seibiant o'u cyfrifoldebau gofalu.

 

Os yw aelodau'n gwybod am ofalwyr di-dâl yn eu wardiau a fyddai'n elwa o'r fenter rad ac am ddim hon, gofynnwch iddynt gysylltu â Chanolfan Bywyd Pen-y-bont ar Ogwr a gofyn am y swyddog Cymorth Cymunedau gweithredol.

 

Aelod Cabinet – Addysg ac Adfywio

 

Mae arolygwyr Estyn wedi ymweld â rhai o'n hysgolion lleol yn ddiweddar, a hoffwn dynnu sylw'r aelodau at y canlyniadau.

 

Yn sgil ymweliadau ym mis Tachwedd 2021, barnwyd bod Ysgol Gynradd Plasnewydd ac Ysgol Gynradd Cwm Ogwr wedi gwneud cynnydd digonol yn erbyn argymhellion yr arolygiaeth addysg a hyfforddiant fel y gellid eu tynnu o fesurau arbennig yn ffurfiol.

 

Mae Ysgol Gynradd Cefn Cribwr hefyd wedi'i thynnu oddi ar y rhestr o ysgolion y mae angen eu hadolygu gan Estyn gan eu bod wedi gwneud cynnydd priodol o ran gweithredu materion allweddol.

 

Yn dilyn arolygiad a gynhaliwyd ychydig cyn y Nadolig, mae arolygwyr wedi cadarnhau bod yr ysgol wedi datblygu digon o gapasiti i sicrhau gwelliannau pellach.

 

Adolygwyd Ysgol Uwchradd Gatholig Archbishop McGrath hefyd ym mis Rhagfyr. Mae arolygwyr wedi nodi bod cynnydd da wedi'i wneud a’u bod yn parhau i fonitro'r ysgol am y tro er mwyn sicrhau y gall hyn barhau.

 

Mae pob ysgol leol arall wedi'u dyfarnu naill ai'n dda neu'n foddhaol, a hoffwn longyfarch athrawon a staff am eu hymdrechion parhaus.