Cyflwynodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid adroddiad a roddodd yr wybodaeth ddiweddaraf i'r Cyngor am berfformiad ariannol refeniw'r Cyngor ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2022, a gofynnodd am gymeradwyaeth ar gyfer trosglwyddiadau cyllideb rhwng £100,000 a £500,000, fel sy'n ofynnol gan Reolau Gweithdrefn Ariannol y Cyngor.

Esboniodd fod y Cyngor, ar 24 Chwefror 2021, wedi cymeradwyo cyllideb refeniw net o £298.956 miliwn ar gyfer 2021-22. Fel rhan o'r Fframwaith Rheoli Perfformiad, caiff amcanestyniadau cyllideb eu hadolygu'n rheolaidd a'u hadrodd i'r Cabinet bob chwarter. Mae'r gwaith o gyflawni'r gostyngiadau yn y gyllideb y cytunwyd arno hefyd yn cael ei adolygu a'i adrodd i'r Cabinet fel rhan o'r broses hon.

Darparodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid y sefyllfa ariannol gryno ar 31 Mawrth 2022 a thynnodd sylw at y newidiadau niferus a ddigwyddodd drwy gydol y flwyddyn o ganlyniad i bandemig Covid-19. Esboniodd fod Llywodraeth Cymru wedi dyrannu £206.6 miliwn yn ei chyllideb i'r Gronfa Caledi i gefnogi llywodraeth leol ar gyfer chwe mis cyntaf 2021-22 ynghyd â thaliadau cymorth amrywiol eraill drwy gydol y chwarteri. Roedd rhagor o fanylion am y cronfeydd hyn yn 4.1.1 o'r adroddiad.

Amlinellodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid ddau newid arwyddocaol arall a ddigwyddodd rhwng chwarter 3 a chwarter 4 y flwyddyn, sef:

• y cyfraniad o £1.151 miliwn gan Lywodraeth Cymru ym mis Mawrth 2022 i gydnabod y cyfraddau casglu treth gyngor is a brofwyd gan Gynghorau yn 2021-22, o ganlyniad i bandemig Covid-19, ac;

• y cynnydd untro i'r Grant Cynnal Refeniw o £2.703 miliwn yng nghyd-destun pwysau chwyddiant a gwasanaeth, dod â Chronfa Galedi Llywodraeth Cymru i ben yn ogystal â pharhau i ddatgarboneiddio gwasanaethau ac ymateb i'r argyfwng hinsawdd a natur, gan gynyddu cyllideb net y Cyngor o £298.956 miliwn i £301.659 miliwn ar gyfer 2021-22 (Tabl 1).

Ychwanegodd, o ystyried y newidiadau sydd wedi digwydd sydd wedi arwain at well sefyllfa ariannol ar ddiwedd 2021-22, fod y Cyngor wedi gallu cymhwyso rhywfaint o'r arian hwn i fuddsoddiadau i gefnogi ei drigolion. Roedd manylion am hyn yn atodiad 4 yr adroddiad. Darparodd Adran 4 yr adroddiad dablau amrywiol yn tynnu sylw at drosglwyddiadau'r Gyllideb/addasiadau technegol, hawliadau cost covid 19 yn ogystal â hawliadau colli incwm ar gyfer y flwyddyn 2021/2022.

Nododd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid, fel yr amlinellwyd mewn adroddiadau monitro blaenorol yn ystod y flwyddyn, fod £2.376 miliwn o gynigion i leihau cyllideb y flwyddyn flaenorol yn dal heb eu bodloni'n llawn. Mae cyfarwyddwyr wedi bod yn gweithio i wireddu'r arbedion hyn yn ystod blwyddyn ariannol 2021-22. Ceir crynodeb o'r sefyllfa ddiweddaraf yn Atodiad 1. Ychwanegodd fod Tabl 5 a Thabl 6 yn amlinellu'r gostyngiadau yn y flwyddyn flaenorol wrth i'r gyllideb leihau'r flwyddyn. Cafodd y ffigurau eu dadansoddi yn ôl cyfarwyddiaeth.

Tynnodd y Prif Swyddog Cyllid, Perfformiad a Newid sylw at y gyllideb net ar gyfer pob cyfarwyddiaeth a rhai meysydd allweddol a gyfrannodd at y sefyllfa alldro well. Ceir rhagor o fanylion yn adran 4.3 o'r adroddiad.

Diolchodd Adnoddau Aelodau'r Cabinet i'r Prif Swyddog a'r tîm am y gwaith caled a gafodd ei wneud i dynnu arian o wahanol ffynonellau, yn enwedig y gronfa galedi, ac roedd hyn yn rhywbeth na ddylid ei fychanu. Ychwanegodd ei bod yn braf gweld bod y Cyngor wedi dod â'r flwyddyn i ben mewn sefyllfa ariannol ddiogel a'r gwaith gan CLlLC ar sicrhau bod Llywodraeth Cymru yn gwrando ar Lywodraethau Lleol ac wedi darparu'r cymorth angenrheidiol.

DATRYSWYD: Bod y Cyngor:

• yn nodi'r sefyllfa o ran alldro refeniw ar gyfer 2021-22, a;
• chymeradwyo'r trosglwyddiadau rhwng £100,000 a £500,000 fel yr amlinellir ym mharagraff 4.1.15