Agenda item

Cyfleusterau’r Llys Blodau

Cofnodion:

Cyflwynodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a'r Cofrestrydd adroddiad, a'r pwrpas hwnnw, oedd cynghori'r Cyd-bwyllgor ar gynnydd adeiladu estyniad i'r cyfleuster Llys Blodau yn Amlosgfa Llangrallo a gofyn am gymeradwyaeth i ddyfarnu'r Contract sy'n deillio o'r broses dendro fel y manylir yn yr adroddiad.

 

Cafodd yr estyniad arfaethedig ei ddylunio i wella profiad y galarwyr a symud y gynulleidfa trwy ddarparu cyfleuster gorchudd mwy ar yr ardal laswellt nad yw’n cael ei defnyddio ar hyn o bryd. Mae’r dyluniad yn cyd-fynd â statws adeilad rhestredig Gradd 2* yr Amlosgfa ac ethos dylunio'r pensaer gwreiddiol hynod amlwg, Maxwell Fry.

 

Yn y cyfarfod ar 14 Mehefin 2019 cafodd y Cyd-bwyllgor eu cyflwyno i'r pensaer, Jonathan Adams (o Benseiri Percy Thomas, Capita Real Estate and Infrastructure), cyn-lywydd cymdeithas y Penseiri Brenhinol yng Nghymru, a oedd yn gyfrifol am wahanol brosiectau mawreddog gan gynnwys Canolfan y Mileniwm ym Mae Caerdydd. Darparwyd cyflwyniad manwl i'r aelodau o'i ddyluniad arfaethedig ar gyfer y gwaith ymestyn. Yna dangoswyd lluniau o'r gwaith i'r Cyd-bwyllgor, ac esboniodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a Chofrestrydd, fel a ganlyn:  

 

(i)    Mae'r dyluniad yn drawiadol ac yn effeithiol ar gyfer gofynion y galarwyr a'r staff ond mae hefyd yn cyd-fynd ag ethos crefyddol yr adeiladau a’r tiroedd presennol.

(ii)    Mae'n gwneud y mwyaf o'r defnydd o le – gan ei fod yn strwythur mawr.

(iii)   Mae'n darparu drws newydd o gefn y capel sy'n arwain yn uniongyrchol i'r Llys Blodau estynedig, gan wella'n fawr y cyflymder y gall galarwyr adael y capel i weld y teyrngedau blodeuog gan wella diogelwch mewn achosion gwacáu brys.

(iv)   Mae’n darparu mynediad dan do rhwng y drws ar ben rhodfa’r cloestr i ddrysau ymadael y capel.

 

Mae’r dyluniad ar ei ffurf gromen yn efelychu adeiladau crefyddol hanesyddol o wahanol ffydd, gan arddangos claddgelloedd hances wedi’u hadeiladu o fframiau dur a phren caled ac yn cynnwys waliau cerrig, palmentydd carreg a gwydr lliw, y cyfan yn ddeunyddiau naturiol wedi’u crefftio’n hyfryd, sy’n ategu arddull bensaernïol bresennol yr adeilad.

 

Cymeradwyodd y Cyd-bwyllgor y cynllun ac yn awdurdodi bod swyddogion yn bwrw ymlaen i wneud cais am ganiatâd cynllunio a gwahodd tendrau ar gyfer y gwaith adeiladu, yn amodol ar gymeradwyaeth bellach. Yna cafodd ei amcangyfrif fod y cyllid ar gyfer y prosiect yn £540,000 a byddai'n cael ei ddarparu ar gyfer cronfeydd wrth gefn yr amlosgfa.

 

Yn y cyfarfod ar 4 Medi 2020, cafodd y Cyd-bwyllgor ei ddiweddaru eto bod gwaith wedi mynd rhagddo mewn rhai meysydd, er gwaethaf y pandemig, yn bennaf bod:

 

-          Yr holl gymeradwyaethau statudol wedi ei gyflawni, gan gynnwys caniatâd adeilad rhestredig gan Lywodraeth Cymru. Roedd yr Amlosgfa wedi gweithio'n agos iawn gyda'n cynllunwyr cadwraeth a CADW ar y prosiect hwn, sydd wedi cymeradwyo'r dyluniad yn gadarnhaol iawn.

 

Yn y cyfarfod ar 5 Mis Mawrth y llynedd, cafodd aelodau eu cynghori bod y pandemig wedi effeithio ar yr amserlen a chafodd arian ei symud i gyllideb 2021/22, er mwyn galluogi'r pensaer i barhau i fynd ati i symud ymlaen â'r cam caffael a pharatoi tendrau.

 

Mae'r pandemig wedi cael effaith andwyol ar ba mor gyflym y gellid cyrraedd y cam tendro ac yng nghyfarfod 4 Mis Mawrth eleni, cynghorwyd y Cyd-bwyllgor y byddai tendrau yn cael eu gwahodd drwy E-Dendro Cymru ym mis Mawrth, yn unol â Rheolau Contract a Gweithdrefnau Ariannol Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, gyda'r gwaith adeiladu ar fin dechrau yn ystod yr haf eleni. Cafodd ei amcangyfrif fod cost wreiddiol y gyllideb o £550,000 wedi ei gynnwys yng Nghynllun Busnes yr Amlosgfa a chyllideb refeniw 2022/23, a'i gymeradwyo gan y Cyd-bwyllgor.

 

Dirprwyodd aelodau i'r Clerc a'r Swyddog Technegol y penderfyniad i gymeradwyo derbyn y tendr mwyaf manteisiol yn economaidd, oni bai bod y swm tendro yn fwy na'r gost gyllideb a ddyrannwyd, ac ar yr adeg honno byddai adroddiad pellach yn cael ei gyflwyno i'r Cyd-bwyllgor i gadarnhau cymeradwyaeth derfynol tendrau. Byddai cronfa wrth gefn yr Amlosgfa yn gallu darparu ar gyfer cost adeiladu uwch pe bai angen.

 

Ar 18 Mawrth y llynedd, gwahoddodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr dendrau drwy broses dendro agored drwy E-Dendro Cymru a hysbyseb ar GwerthwchiGymru. Y dyddiad olaf ar gyfer dychwelyd tendrau oedd 17 Mehefin 2022 ac agorwyd un tendr gan reolwr caffael a chabinet/pwyllgor Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr. Roedd y gwahoddiad i dendro yn cynnwys sawl cwestiwn o ansawdd yn ogystal â chyflwyniad masnachol a chafodd Capita Real Estate and Infrastructure gyfarwyddyd i gynnal gwerthusiad tendr ansoddol a meintiol. Gellir gweld yr Ansawdd a Sgorio Masnachol cyfun yn y tabl ar dudalen 40 o'r adroddiad

 

Cafodd y tendr mwyaf economaidd fanteisiol, gan ystyried Ansawdd a Phris, ei gyflwyno gan South Wales Contractors Ltd gyda’r swm o £1,269,956.74. Sgoriwyd elfen ansawdd y cyflwyniad tendr yn hynod o uchel.

 

Mae'r Adroddiad Adolygu Tendr a gafodd ei gynhyrchu gan Capita ynghlwm â Thudalen 49 o'r adroddiad, a oedd yn cynnwys argymhelliad i ymgysylltu â South Wales Contractors Ltd fel y tendrwr llwyddiannus.

 

Dywedodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a'r Cofrestrydd, er ei fod yn cydnabod bod y swm masnachol ar gyfer y prosiect yn sylweddol uwch na'r swm amcangyfrifedig o gyllideb a ddarparwyd yn wreiddiol gan Capita yn ôl yn 2019 a gydag un cyflwyniad tendr, mae'r pensaer, Mr Jonathan Adams, wedi rhoi sawl rheswm a sicrwydd ar gyfer statws presennol y prosiect, y rheiny yw:

 

·         Effaith y pandemig i raddau helaeth yn gohirio'r prosiect yn 2020, wedi'r cyfnod clo Covid-19 cyntaf. Roedd y dyluniad pwrpasol yn dibynnu'n fawr ar fewnbwn cyflenwyr a gweithgynhyrchwyr arbenigol, i gwblhau dyluniad strwythur y to pren, gan gynnwys adeiladu ffrâm prototeip, a'r cyfan wedi cau. Dechreuodd y tîm dylunio weithio gydag arbenigwyr eto yn 2021, roedd y materion adnoddau staff canlyniadol yn eu hatal rhag cyflwyno tendrau hefyd.

 

·         Mae'r dyluniad pwrpasol anghonfensiynol yn creu heriau caffael. Mae wedi'i deilwra i gymeriad unigryw, hanes a statws adeiladu rhestredig yr Amlosgfa felly, fel yr adeilad presennol, nid oes gan y dyluniad newydd lawer o gydrannau safonol, felly mae gweithredu'r manylion a gwaith o ansawdd da yn hanfodol, gan gyfyngu ar y rhai sy'n gallu tendro.

 

Mae lleoli'r safle adeiladu yn union gerllaw Capel Crallo a'r Llys Blodau presennol, yn mynnu gofal arbennig i sicrhau diogelwch y cyhoedd a hefyd oriau gwaith cyfyngedig i alluogi'r Amlosgfa i barhau i fod yn weithredol. Mae'r cyfyngiadau hyn yn benodol i'r Amlosgfa ac yn ychwanegu risg sylweddol i'r contractwr.

 

Mae maint yr adeilad, ansawdd uchel y sgiliau sydd eu hangen a'r cyfyngiadau heriol ar y safle, gyda'i gilydd, yn cael yr effaith o wneud y prosiect yn anneniadol i gynigwyr posibl o'r tu allan i ardal De Cymru, gan y byddent yn wynebu costau ychwanegol a fyddai'n cynrychioli canran sylweddol o werth y contract, yn enwedig gan fod eu cadwyni cyflenwi yn debygol o fod o bell yn ddaearyddol hefyd.

 

Ar ôl cynnal chwiliad, daeth Capita i'r casgliad y byddai cyflwyniadau tendro yn isel o ran nifer ac yn cael eu derbyn gan gwmnïau sydd â gwybodaeth flaenorol am safle'r Amlosgfa. O ganlyniad, er yn anarferol i dderbyn un tendr, nid yw'n annisgwyl.

 

·         Mae'r tendr a gafodd ei dderbyn yn gyflwyniad cryf. Mae'r contractwr wedi buddsoddi llawer o amser ac ymdrech i ddeall manylion manwl y wybodaeth ddylunio yn llawn er mwyn sicrhau bod eu prisio'n gynhwysfawr ac yn gywir. Mae wedi rhoi ystyriaeth ofalus i ddilyniant y gweithiau (a gallaf gadarnhau ei fod wedi darparu rhaglen adeiladu hynod gynhwysfawr a thrawiadol a oedd yn dangos dealltwriaeth ddofn o dechnegau'r adeilad) ac, oherwydd ei fod wedi cwblhau sawl prosiect yn yr Amlosgfa yn barod, mae ganddo well dealltwriaeth o'r cyfyngiadau a risgiau'r safle nag y gallai unrhyw gynigydd arall ei gael.

 

Roedd ei brofiad blaenorol o weithio yn yr Amlosgfa a darparu'r safonau uchaf o waith yn golygu ei fod wedi sgorio'n uchel ar y wybodaeth a ddarparwyd ganddo yn adran ansawdd y tendr. Barn Capita felly, oedd y byddai'r contractwr hwn yn fwyaf tebygol o fod wedi ennill y broses dendro waeth beth fo mwy o dendrau'n cael eu derbyn.

 

·         Mae chwyddiant prisiau wedi cael effaith fawr: Cafodd y prosiect ei gymeradwyo dros dair blynedd yn ôl ond o haf 2020 ymlaen, roedd wedi’i atal oherwydd cyfnod clo'r pandemig.

 

Pan ail-agorodd y diwydiant adeiladu yn y DU tua diwedd y llynedd, cododd costau adeiladu'n gyflym ac yn sylweddol iawn ar draws y diwydiant oherwydd prinder difrifol o ddeunyddiau a llafur, gyda chostau deunyddiau ar gyfer pren yn codi 80% a dur o 60% er enghraifft. Mae chwyddiant yn parhau i fod yn llawer mwy na chwyddiant mynegai prisiau manwerthu (RPI). Rydym i gyd yn ymwybodol o Brexit, costau tanwydd cynyddol, ac ati, ac mae Capita yn teimlo bod y cyflwyniad tendr yn adlewyrchu prisiau presennol y farchnad a lwfans risg ac mae’n dendr da.

 

Ychwanegodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a'r Cofrestrydd, ar ôl gweithio'n agos ar y tendr hwn, a’i bod wedi craffu ar yr 80 a mwy o ddarluniau dylunio a gafodd eu darparu i gontractwyr fel rhan o'r tendr. Roedd yn gwerthfawrogi graddfa a chymhlethdod y gwaith adeiladu pwrpasol iawn a'r deunyddiau o ansawdd uchel a gafodd eu defnyddio i ategu'r statws adeilad rhestredig, ac felly pam fod gwerth masnachol y tendr yn cael ei ystyried yn gystadleuol iawn. Pan ystyriwch, dros saith mlynedd yn ôl drwy dendr cystadleuol, ei fod wedi costio 1.2 miliwn i’r Amlosgfa adeiladu estyniad bloc bach sylfaenol a gosod dau amlosgydd newydd a pheirianwaith cysylltiedig, rhoddodd hyn ychydig o bersbectif.

 

Cynghorir y Cyd-bwyllgor ymhellach fod Contractwyr De Cymru'n ennill prosiectau adeiladu tendrau cystadleuol yn rheolaidd a gwaith peirianneg sifil gyda Chyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, sy'n dangos yn galonogol eu dibynadwyedd i ddarparu gwaith o ansawdd uchel a phrisio cystadleuol. Wrth baratoi eu tendr, bydden nhw wedi disgwyl bod mewn cystadleuaeth â chwmnïau eraill.

 

Maen nhw’n gontractwr o ddewis gan dîm adeiladu Cyfleusterau a Landlordiaid Corfforaethol, ar ôl gweithio ar brosiectau diddiwedd ar draws pob rhan o'r cyngor, gan gynnwys y Swyddfeydd Dinesig, cartrefi nyrsio, ysgolion a'r Adran Briffyrdd. Felly maent hefyd yn profi i fod yn arbenigwyr wrth weithio ar adeiladau byw. Mewn perthynas ag Amlosgfa Llangrallo, maent wedi cynnal nifer helaeth o brosiectau adeiladu a gafodd eu hennill ar dendr cystadleuol, gan gynnwys ymestyn cyfleuster yr Ystafell Aros a gosod toiledau newydd i bobl anabl, ail-ffurfweddu ac adnewyddu toiledau'r Llys Blodau a'r bloc toiledau sy'n ffinio â Chapel Coety. Maent wedi darparu isadeiledd ffyrdd newydd a maes parcio yn yr estyniad tir newydd. Yn fwyaf diweddar dyfarnwyd y tendr ar gyfer y prosiect goleuadau allanol iddynt, a gafodd ei gwblhau ym mis Gorffennaf 2021. Maent wedi dangos safonau uchel iawn o waith ar gostau cystadleuol a’r gallu i weithio'n ddi-dor o amgylch yr amlosgfa wrth iddi barhau i fod yn weithredol, a gydag effeithlonrwydd amserol. 

 

Ni fu ychwanegiad strwythurol i ardaloedd cyhoeddus prif adeilad yr Amlosgfa ers iddo agor yn 1970. Bydd yr estyniad yn gwella'r profiad y galarwyr yn y cyfleuster yn helaeth, gan ddatrys y tagfeydd presennol wrth i alarwyr adael y safle a chynorthwyo gyda symudiad mwy diogel i alarwyr drwy'r adeilad yn ei gyfanrwydd. Bydd yn darparu man agored mawr, dymunol, dan do y gall galarwyr fynd iddo ar ôl angladd, i ffwrdd o goridor y t? bach a chyda drws ychwanegol yn agor i gefn capel Crallo i gynorthwyo gyda hyn. Mae'r problemau sy'n gysylltiedig â choridor y llys blodau presennol wedi cael eu hamlygu ymhellach yn ystod y pandemig diweddar, pan oedd y gofod cyfyng a'r gofynion ymbellhau cymdeithasol yn golygu na ellid ei ddefnyddio yn ystod y cyfnod o gyfyngiadau, gan ei gwneud yn ofynnol i alarwyr basio'n syth drwodd i’r ardal allanol, waeth beth fo'r tywydd.

 

Nid yw'r ochr blastig bresennol i'r coridor llys blodau presennol, a oedd yn ychwanegiad newydd ac wedi'i osod cyn statws adeilad rhestredig yr Amlosgfa yn ategu safonau uchel ddyluniad pensaernïol Maxwell Fry ac yn ôl safonau heddiw, ni fyddai cynllunwyr wedi derbyn hynny. Bydd yn elwa o gael ei ddisodli gan gyfleuster a ddyluniwyd gan ddefnyddio'r gorau o ddeunyddiau naturiol, sydd wedi cael cymeradwyaeth gadarnhaol gan y Swyddog Cadwraeth cynllunio.

 

Ers i'r Amlosgfa agor yn 1970 mae'r nifer sydd wedi dewis defnyddio’r gwasanaeth wedi cynyddu i dros 80%. Mae maint y gynulleidfa wedi cynyddu'n aruthrol hefyd, gyda gwasanaethau angladd cyflawn yn cael eu cynnal yn yr amlosgfa yn hytrach nag mewn eglwysi yn gyntaf. Pwysleisiwyd hyn ymhellach gan yr angen i osod sgriniau a seinyddion yn y cloestr i gynnwys y nifer fawr o alarwyr sy'n mynychu'r amlosgfa, er bod y capel yn un o'r mwyaf yn y DU. Gyda 50 mlynedd ers agor yr Amlosgfa wedi bod yn ystod anterth y pandemig yn 2020 byddai gwelliant o’r fath i’r adeilad yn darparu ffordd briodol o nodi’r achlysur a mynd i’r afael ag anghenion y cyfnod modern, drwy fuddsoddi yn ehangiad yr Amlosgfa yn y dyfodol mewn ffordd sy’n nodi ei statws fel adeilad rhestredig.

 

O ganlyniad i'r gyfradd marwolaethau uwch yn ystod 2020 a 2021 y pandemig, cynhaliwyd cyfanswm o 570 o amlosgiadau ychwanegol a greodd £400 mil o bunnoedd o incwm ychwanegol mewn ffioedd amlosgi ac nid yw hyn yn cynnwys swm sylweddol mwy o refeniw a gafodd ei greu o werthu cofebion.

 

BLWYDDYN

AMLOSGIADAU

YCHWANEGOL

AMLOSGIADAU

COST FESUL AMLOSGIAD

INCWM YCHWANEGOL

2019

1625

 

 

 

2020

1933

308

£696.40

£214,491.20

2021

1887

262

£707.50

£185,365.00

Cyfanswm

 

570

 

£399,856.20

           

Mae'r prosiect yn darparu ffordd deilwng o fuddsoddi'r incwm ychwanegol hwnnw mewn modd sy'n gwella'r profiad o brofedigaeth ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol, i gydnabod y tristwch sydd wedi hwyluso hynny.

 

Bydd y £720k ychwanegol sydd ei angen ar gyfer y prosiect yn cael ei drosglwyddo o gronfa warged/wrth gefn yr Amlosgfa sydd â chydbwysedd o £3.2 miliwn ar hyn o bryd. Byddai hyn yn gostwng i £2.5 miliwn ac fe'i hystyrir yn lefel ddigonol i ariannu gwaith amlosgi a gwelliannau yn y dyfodol a chynnal a diogelu'r gwasanaeth yn wyneb galwadau neu argyfyngau anhysbys.

 

Gofynnodd Aelod a oedd gan yr Amlosgfa ddigon o gronfeydd wrth gefn i ddarparu ar gyfer y gwariant ychwanegol hwn wrth symud ymlaen, a chadarnhaodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a'r Cofrestrydd eu bod wedi ac yn dal i fod, mewn sefyllfa iach.

 

Gofynnodd y Cadeirydd pryd y byddai'r prosiect yn dechrau ac a fyddai'r gwaith yn cael ei wneud gyda'r nos, pan nad oedd claddedigaethau'n digwydd.

 

Dywedodd y Rheolwr Gwasanaethau Profedigaeth a'r Cofrestrydd y byddai'r Contract yn cael ei ddyfarnu yr wythnos nesaf gyda'r adeilad yn dechrau ym mis Medi 2022 mae'n debyg.

 

PENDERFYNWYD:

 

(1)  Bod y Cyd-bwyllgor yn cymeradwyo’r Tendr gan South Wales Contractors Cyf o swm o £1,269,956.74 a rhoi'r Contract i'r contractwr hwn.

(2)  Dirprwyodd y Cyd-bwyllgor i Glerc a Swyddog Technegol y penderfyniad i gymeradwyo telerau terfynol y Contract mewn ymgynghoriad â Phrif Swyddog, Gwasanaethau Cyfreithiol a Rheoleiddio, Adnoddau Dynol a Pholisi Corfforaethol Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr ac wedi hynny trefnu i weithredu'r Contract ar ran y Cyd-bwyllgor.                        

 

Dogfennau ategol: