Byddwch wedi gweld adroddiadau newyddion am gynulliad anghyfreithlon dros benwythnos g?yl banc y Pasg, ar Ystad Ddiwydiannol Cynffig ym Margam, sy’n ffinio â Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr. Rhoddodd Heddlu De Cymru orchymyn cyhoeddus i gyfarwyddo pobol i adael yr ardal.

Am resymau diogelwch, cafodd ffyrdd eu cau ar fyrder a chynghorwyd pobl i beidio â mynychu'r cyfarfod ar droed nac mewn cerbydau.

Mae ymateb i gynulliad anghyfreithlon o’r maint ac o natur hwn yn cael effaith ar ein gwasanaethau brys, timau priffyrdd a chriwiau glanhau, a gafodd eu galw allan yn annisgwyl ar Sul y Pasg.

Hoffwn ddiolch i’r gymuned leol am eu hamynedd a’u cefnogaeth ynghyd â chydweithwyr yn Heddlu De Cymru, Cyngor Castell-nedd Port Talbot ac asiantaethau partner eraill a weithiodd gyda’i gilydd i ymdrin â’r sefyllfa a sicrhau bod pobl yn gadael y safle’n ddiogel.

Cawsom hefyd wybod dros y penwythnos fod nifer o garafanau wedi parcio’n anghyfreithlon ar gaeau chwarae Rest Bay ym Mhorthcawl. Fe wnaethom weithredu’n gyflym ac ar y cyd â Heddlu De Cymru, cyflwynwyd hysbysiad yn gofyn i'r carafanau adael y safle. O dan y gyfraith, mae'n rhaid i gynghorau ddilyn proses benodol ac mae'n ofynnol iddynt gynnal asesiadau gwasanaethau cymdeithasol a chadarnhau nad oes unrhyw faterion lles cyn y gellir cyflwyno hysbysiad. O ganlyniad i'r ymateb yma, gadawodd y carafanau'r safle ar y dydd Llun.

Mae deddfwriaeth newydd gan Lywodraeth Cymru yn golygu, o 17 Medi 2023, y bydd y terfyn cyflymder cenedlaethol yn disgyn o 30mya i 20mya ar ffyrdd cyfyngedig.

Bydd yr Aelodau’n gwybod oddi wrth y papur briffio y maent wedi ei dderbyn mai nod y symudiad yw lleihau anafiadau ar y ffyrdd, cynnig amgylchedd mwy diogel i annog beicio neu gerdded, yn ogystal â lleihau llygredd s?n.

Mae ymarfer ymgysylltu cyhoeddus yn mynd ymlaen ar-lein ar hyn o bryd yngl?n ag eithriadau lleol i’r gostyngiad o 30mya i 20mya a bydd yn parhau ar agor tan 24 Ebrill.

Cefais lythyr o gysur gan y Dirprwy Weinidog dros Newid yn yr Hinsawdd yn Llywodraeth Cymru, Lee Waters, ynghylch cyllid ar gyfer gweithredu’r terfyn cyflymder is. 

Derbyniais gadarnhad hefyd fod yr ymgynghoriad a gynlluniwyd ynghylch problem anodd ‘parcio ar y palmant’ wedi cael ei ohirio tan y flwyddyn nesaf.

Mae hyn yn dilyn adborth gan Arweinwyr Cynghorau yn dweud bod angen canolbwyntio mwy yn gyntaf ar weithredu’r gofynion terfyn cyflymder cenedlaethol newydd, ac mae’n dda gennyf weld bod y dirprwy weinidog wedi gwrando ar ein pryderon.

Er nad yw parcio ar balmentydd yn anghyfreithlon yng Nghymru ar hyn o bryd oni bai bod cerbyd yn achosi rhwystr, mae’r Alban yn y broses o wahardd yr arferiad, ac mae eisoes yn anghyfreithlon yn Llundain.

Mae elusennau fel Strydoedd Byw Cymru a Sefydliad Cenedlaethol Brenhinol y Deillion wedi dadlau ers tro bod cadw palmentydd yn glir o gerbydau yn hanfodol i bobl ddall a rhannol ddall, a hefyd ar gyfer pobl â phroblemau symudedd a allai gael eu gorfodi i fynd allan i’r ffordd i gael o gwmpas y cerbyd.

Byddwn yn dod â rhagor o fanylion i chi pan fydd yr ymgynghoriad yn cael ei ail-lansio yn ddiweddarach yn 2024.

Yn ei lythyr, cadarnhaodd y Gweinidog hefyd estyniad byr i'r Cynllun Brys ar gyfer y Sector Bysiau hyd at ddiwedd tymor yr haf. Trefnodd y cyfarfod gyfarfod a oedd yn cynnwys CLlLC, cynrychiolwyr y diwydiant bysiau, a Thrafnidiaeth Cymru. Cytunwyd bod y Cynllun Brys ar gyfer y Sector Bysiau (BES) presennol wedi rhedeg ei gwrs ac mae ymrwymiad i weithio mewn partneriaeth i ddod o hyd i'r ffordd orau bosibl ymlaen.

Yn olaf, bydd y Brenin Charles III yn cael ei goroni ddydd Sadwrn 6 Mai, ac mae g?yl y banc wedi cael ei chyhoeddi i helpu i nodi’r achlysur ar ddydd Llun 8 Mai.

Bu preswylwyr yn dod at ei gilydd i drefnu partïon stryd i nodi digwyddiadau brenhinol neu ddigwyddiadau cenedlaethol eraill wedi bod yn draddodiad Prydeinig erstalwm, a bydd y coroni’n cynnig cyfle gwych i gymunedau ledled Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr ddod at ei gilydd a chynnal dathliad gyda chymdogion.

I gynorthwyo trigolion sy'n dymuno gwneud hyn, mae'r Cyngor wedi cynhyrchu tudalen we, cam wrth gam, sy'n cynnig cyngor ymarferol a fwriadwyd i alluogi pobl i ddathlu'n ddiogel tra hefyd yn galluogi llwybrau allweddol i aros ar agor.

Mae'r dudalen we yn cynnwys awgrymiadau sy'n amrywio, o fanteision cynllunio'n gynnar neu sicrhau bod cymorth cyntaf ar gael i wneud cais am drwyddedau alcohol ac adloniant neu ofyn am gau ffordd.

Er nad oes tâl am wneud cais i gau ffordd dros dro, efallai y bydd aelodau’n dymuno atgoffa trigolion bod yn rhaid i bob cais gael ei gyflwyno 10 diwrnod gwaith cyn dyddiad y digwyddiad arfaethedig.

Mae manylion llawn ar gael ar wefan y Cyngor.