Adroddodd y Pennaeth Cyllid Dros Dro ar ddiweddariad ar sefyllfa ariannol y Cyngor fel ar 30 Mehefin 2019 a hawl i drosglwyddo £100,000 sydd angen cymeradwyaeth y Cyngor, yn unol â Rheolau Gweithdrefn Ariannol y Cyngor. 

Adroddodd y Pennaeth Cyllid Dros Dro hefyd ar 20 Chwefror 2019, cymeradwyodd y Cyngor gyllideb refeniw net o £270.809 miliwn ar gyfer 2019-20, ynghyd â rhaglen cyfalaf ar gyfer y flwyddyn o £36.1576 miliwn.  Mae'r Cyngor hefyd wedi cymeradwy Strategaeth Cyfalaf newydd, sy'n dangos bod yr awdurdod yn gwneud penderfyniadau buddsoddi a gwariant cyfalaf yn unol ag amcanion gwasanaeth ac yn ystyried stiwardiaeth, gwerth am arian, pwyll, cynaliadwyedd a fforddiadwyedd.  Eglurodd mai safle'r prosiect ar 30 Mehefin 2019 oedd gorwariant net o £264,000, gan gynnwys gorwariant net o £763,000 ar gyfarwyddiaeth ac is wariant net o £499,000 ar gyllidebau corfforaethol.  Ers cymeradwyo'r MTFS ym mis Chwefror, bu i Lywodraeth Cymru wneud grant ychwanegol ar gael i awdurdodau lleol yn 2019-20 i fodloni cost gynyddol pensiynau athrawon a swyddogion y gwasanaeth tân, ynghyd â £343,701 tuag at gynnydd yn nhâl athrawon.  Dywedodd mai cyfanswm y cyllid a ryddhawyd o'r dyraniad hwn yw £2.622 miliwn, a gynigiodd y Cabinet a fyddai'n cael ei ddefnyddio i ymgymryd â gwaith cyfalaf fel rhan o 'Gronfa Buddsoddi yng Nghymunedau'. 

Tynnodd y Pennaeth Cyllid Dros Dro sylw at hawliau trosglwyddo arian y brif gyllideb a'r addasiadau technegol a wnaed rhwng cyllidebau.  Eglurodd mai o ystyried y gostyngiadau ar raddfa fawr ar gyllidebau ar draws y Cyngor ym mlynyddoedd diweddar a'r pwysau tâl a phris sylweddol a roddir ar y cyllidebau hyn a'r cynnydd anhysbys yn nhâl athrawon o fis Medi 2019, roedd risg na fyddai digon o gyllid ar gael yn y cyllidebau hyn i fodloni unrhyw gynnydd chwyddiant pris mawr annisgwyl.  Nododd hefyd bod y gyllideb net ar gyfer y flwyddyn ariannol wedi'i osod gan ystyried gofyniad gostyngiad yn y gyllideb o £7.621M.  Adnabuwyd hefyd bod y MTFS ar gyfer 2019-20 hyd at 2022-23 yn adnabod yr angen i ddatblygu cynigion lleihau cyllideb gylchol, yn seiliedig ar y sefyllfa fwyaf tebygol o £35.2M. 

Adroddodd y Pennaeth Cyllid Dros Dro ar fonitro cynigion lleihau cyllidebau, lle nad oedd £2.342M o gynigion lleihau cyllidebau yn 2018-19 heb eu bodloni'n llawn, gyda balans gweddilliol o £1.519M i'w fodloni.  O'r gostyngiadau gweddilliol, mae £1.795M yn debygol o gael ei gyflawni yn 2019-20, gan adael £547,000 heb ei fodloni.  Cafodd cynigion lleihau cyllidebau o £7.621M yn 2019-20 eu cymeradwyo, mae diffyg ar y targed arbed o £1.433M ar hyn o bryd.  Cyflwynodd grynodeb o'r sefyllfa ariannol fel ar 30 Mehefin 2019 ar gyfer pob prif faes pwnc, yn pwysleisio'r amrywiaethau mwyaf sylweddol. 

Dywedodd yr Arweinydd bydd y Cyngor yn wynebu llawer iawn o ansicrwydd o ran gallu gosod cyllideb, gan efallai ni fydd y Cyngor yn gwybod beth fydd y gyllideb nes mis Mawrth 2020, ar ôl i'r DU a Llywodraeth Cymru osod eu cyllidebau nhw.

PENDERFYNWYD:             Y Cabinet:  

·          Nodi sefyllfa refeniw rhagamcanol ar gyfer 2019-20;

·            Awgrymwyd bod y Cyngor yn cymeradwyo hawl trosglwyddo dros £100,000 fel yr amlinellwyd ym mharagraff 4.1.4 yr adroddiad.