Fe wnaeth Cyfarwyddwr Corfforaethol Addysg a Chefnogi Teuluoedd gyflwyno diweddariad ar ganlyniad y cais a gyflwynwyd i Lywodraeth Cymru mewn perthynas â grant cyfalaf cyfrwng Cymraeg a rhoi cyngor ar y ffordd ymlaen o ran datblygu'r cynllun.

Adroddodd fod Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid wedi gwneud £30m ar gael dros Gymru ym mis Mawr 2018 ar gyfer prosiectau pwrpasol i gefnogi a datblygu'r defnydd o'r iaith Gymraeg mewn addysg.  Byddai'r cyllid hwn yn cynorthwyo i gyflawni ymrwymiad parhaus Llywodraeth Cymru i gael miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050 ac roedd yn ychwanegol at y dyraniad presennol a gyhoeddwyd ar gyfer Band B y Rhaglen Addysg ac Ysgolion yr 21ain Ganrif.  Rhoddwyd ystyriaeth i'r ffordd orau i gynyddu'r nifer o siaradwyr Cymraeg yn y Fwrdeistref.  Nodwyd fod diffyg darpariaeth gofal plant drwy gyfrwng y Gymraeg, ac arweiniodd hyn at benderfyniad i ganolbwyntio cynigion ar ofal sesiynol, gofal plant a gofal cofleidiol cyfrwng Cymraeg. 

Adroddodd fod cynnig £2.6m wedi'i gyflwyno i greu darpariaeth gofal plant cyfrwng Cymraeg ym Mettws, Cwm Ogwr, Tref Pen-y-bont a Phorthcawl.  Nododd fod gwaith rhagarweiniol wedi dechrau ar ddatblygu pob un o'r prosiectau a bod tîm prosiect a gr?p llywio wedi'u sefydlu.  Bydd tîm y prosiect yn cyflawni'r elfen adeiladu ar y cynllun ac mae gwaith wedi dechrau ar gamau cychwynnol y prosiect yn canolbwyntio ar werthuso opsiynau mewn perthynas â thir datblygadwy.  Diben y gr?p llywio fydd cefnogi gwaith datblygu a chyflawni'r rhaglen cyfalaf cyfrwng Cymraeg. 

Wrth ganmol y cynigion dywedodd yr Aelod Cabinet dros Addysg ac Adfywio fod llawer o waith cynllunio wedi mynd i nodi'r lleoliadau a'i fod yn edrych ymlaen at weld y canlyniadau.  Dywedodd yr Arweinydd fod hyn yn newyddion gwych ar gyfer yr awdurdod ac roedd yn cydnabod fod Llywodraeth Cymru wedi cyfateb eu dyhead a dyhead yr awdurdod wrth ddyfarnu cyllid.

DATRYSWYD:          Bod y Cabinet:

(1)  Wedi nodi canlyniad y cais a gyflwynwyd i Lywodraeth Cymru mewn perthynas â'r cais am grant cyfalaf cyfrwng Cymraeg; ac

(2) Wedi cymeradwyo'r ymagweddu tuag at datblygu'r cynllun.   

Adroddodd y Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio Cyffredinol ar wrthwynebiadau i'r cynigion oedd wedi'u cymeradwyo gan y Cabinet i amrywio cyfradd cyfredol Prisiau Siwrnai Cerbydau Hacni.  Nododd fod y Cabinet yn ei gyfarfod ar 5 Medi 2017 wedi ystyried 3 chynnig i amrywio'r tabl prisiau siwrnai hacni cyfredol a phenderfynu gwrthod y cynigion hynnyac argymell archwilio i nodweddion cyfreithiol ac ymarferol ymgynghori ar ffioedd cerbydau hacni gyda'r fasnach tacsi a'r fasnach gyhoeddus.

Adroddodd Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio fod swyddogion wedi gofyn i bob un o'r ymgeiswyr ystyried cynigion eraill gyda'r bwriad o gyflwyno cais sengl pellach gyda chefnogaeth gan yr holl bleidiau.  Fodd bynnag, ni lwyddwyd i ddod i gytundeb rhwng yr ymgeiswyr ac yn ystod y cyfnod hwn derbyniwyd cais ychwanegol gan Mr Peter Renwick o Premier Cars (Caerdydd) Ltd. Cynhaliwyd ymgynghoriaeth gyda phob un o'r gyrwyr cerbydau huriant preifat/cerbydau hacni trwyddedig ym Mhen-y-bont ar Ogwr, yn gofyn am eu barn a p'un a oeddent yn ffafrio un o'r 3 opsiwn ar y cynigion ac ystyried yn flaenorol gan y Cabinet, a'r cynnig dilynol a dderbyniwyd.  Cyflwynwyd canlyniadau'r ymgynghoriaeth i'r Cabinet ar 23 Hydref 2018.  Fe wnaeth y Cabinet gymeradwyo Cynnig 1, a gyflwynwyd gan Mr James Borland a Richard Parrott, yn amodol ar gyhoeddi hysbysiad cyhoeddus mewn papur newydd lleol yn gwahodd gwrthwynebiadau.

Fe wnaeth Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio hysbysu'r Cabinet fod yr adroddiad a gyflwynwyd iddo r 23 Hydref 2018 yn cynnwys ffigyrau anghywir am gost siwrnai 5 milltir a 15 milltir ar gyfer Cynnig 1, ond fod y wybodaeth a ddarparwyd i'r fasnach drwyddedig yn ystod y cyfnod ymgynghori yn gywir ac o'r herwydd mae canlyniadau'r ymgynghoriaeth yn seiliedig ar y ffigyrau cywir.   

Fe wnaeth Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio hysbysu'r Cabinet fod 3 gwrthwynebiad wedi'u derbyn yn dilyn yr hysbysiad ac fe wnaeth amlinellu'r ymatebion hynny.  Nododd fod gofyn i'r Cabinet ystyried y gwrthwynebiadau a phenderfynu p'un a yw'n parhau'n fodlon gyda'r penderfyniad i gadarnhau Cynnig 1 fel yr opsiwn sy'n cael ei ffafrio yn seiliedig ar y ffigyrau cywir, neu wedi adolygu'r wybodaeth ynghylch y ffigyrau diweddaraf, i ddewis cynnig gwahanol. 

Fe wnaeth yr Aelod Cabinet Llesiant a Chenedlaethau'r Dyfodol gynnig fod y Cabinet yn cefnogi Cynnig 1 gan mai dyma oedd wedi derbyn y mwyaf o gefnogaeth gan y fasnach.  Nododd ei bod yn fodlon gyda'r ymgynghoriad oedd wedi'i gynnal a bod y fasnach wedi derbyn y ffigyrau cywir a'i bod yn credu y gellid adfer costau ail-galibradu.  Dywedodd yr Aelod Cabinet Llesiant a Chenedlaethau'r Dyfodol hefyd fod hwn yn rhoi cap ar y pris siwrnai uchaf y gellir ei godi, ac nid oedd yn rhaid i yrwyr godi eu prisiau os nad oeddent yn dymuno.  Dywedodd yr Is Arweinydd ei fod yn fodlon gyda'r ymgynghoriad a gynhaliwyd ac nad oedd ail-galibradu offer yn anorchfygol.        

DATRYSWYD:           Bod y Cabinet:

a)  Wedi nodi sylwadau a dderbyniwyd yn Atodiad B yr adroddiad wrth ystyried y penderfyniad a wnaed gan y Cabinet ar 23 Hydref 2018 i ddiwygio'r tariff prisiau siwrnai;

Wedi penderfynu i barhau gyda Chynnig 1 a chyflwyno tariff cerbydau hacni newydd yn seiliedig ar y ffigyrau diwygiedig a nodwyd yn yr adroddiad gyda dyddiad rhoi ar waith nad oedd yn hwyrach na 2 Chwefror 2019.

Fe wnaeth Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio Cyffredinol adrodd ar ganlyniad yr adolygiad tair blynedd ar Ddatganiad Egwyddorion Gamblo, sef y fframwaith sy'n llywodraethu'r ffordd mae'r awdurdod yn ymgymryd â'i ddyletswyddau fel yr awdurdod trwyddedu ar gyfer gamblo.  Mae cymeradwyo'r Datganiad Egwyddorion ar gyfer y cyfnod o dair blynedd nesaf o 2019 yn swyddogaeth i'r Cyngor. 

Adroddodd fod gofyn i'r Cyngor gyhoeddi datganiad polisi dan yr enw Datganiad Egwyddorion Gamblo bob tair blynedd sydd wedi'i adolygu, ac ymgynghoriad drafft wedi'i gynnal.  Nododd fod rhaid i'r Cyngor ymgymryd ag ymarfer ymgynghori statudol, sy'n cael ei ragnodi gan reoleiddiadau gydag ymgynghorai statudol fel y Comisiwn Gamblo, Prif Swyddog yr Heddlu, un neu fwy o bobl sydd yn debygol o gael eu heffeithio gan y swyddogaethau mae'r awdurdod yn eu hymarfer o dan y Ddeddf.  Mae hyn yn cynnwys Aelodau etholedig, Cynghorau Tref a Chymunedol, cynrychiolwyr masnach, cyflenwyr peiriannau, sefydliadau diogelu (gan gynnwys gamblo problemus), y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus a'r Bartneriaeth Diogelwch Cymunedol.  Cynhaliwyd yr ymgynghoriad rhwng 31 Awst 2019 a 9 Tachwedd 2019, ac arweiniodd at dderbyn tri ymateb dilys.  Fe wnaeth Pennaeth Gwasanaethau Rheoleiddio amlinellu'r diwygiadau arfaethedig i'w gwneud i'r Datganiad Egwyddorion.  

Wrth ganmol y Datganiad Egwyddorion dywedodd yr Aelod Cabinet Gwasanaethau Cymdeithasol a Chymorth Cynnar ei fod yn falch o nodi fod y Llywodraeth wedi cyhoeddi newid i'r arian betio mewn peiriannau gemau a elwir yn "Beiriannau Betio Ods Sefydlog".  Fe wnaeth sylw hefyd ar effaith negyddol gamblo ar iechyd meddyliol ac ar deuluoedd. 

DATRYSWYD:            Fe wnaeth y Cabinet gymeradwyo'r Datganiad Egwyddorion Gamblo, gan ymgorffori diwygiadau arfaethedig 1-3 y cyfeiriwyd atynt ym mharagraffau 4.8 i 4.9.2 yn yr adroddiad a'i anfon ymlaen i'r Cyngor i'w gymeradwyo a'i gyhoeddi yn unol â'r rheoliadau.   

Fe wnaeth Pennaeth Gwasanaethau Cymdeithasol Plant geisio awdurdod i ddechrau Cytundeb Rhyng-Awdurdod (IAA) gyda Chyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf (RCT) a Chyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful (Merthyr) i reoli a goruchwylio comisiynu gwasanaeth rhanbarthol Cwm Taf ar gyfer gwasanaeth Eiriolaeth Proffesiynol Annibynnol (IPA) a gwasanaeth Ymwelwyr Annibynnol ar gyfer Plant a Phobl Ifanc cymwys.

Adroddodd Pennaeth Gofal Cymdeithasol Plant fod gan y Cyngor ddyletswydd statudol i ddarparu Gwasanaeth Eiriolaeth Broffesiynol Annibynnol ar gyfer Plant a Phobl Ifanc cymwys, yn enwedig Plant Mewn Gofal, Plant mewn Angen a'r Plant hynny sy'n cael eu hamddiffyn.  Nododd fod Llywodraeth Cymru wedi sefydlu 'Dull Cenedlaethol' tuag at Eiriolaeth Plant yn seiliedig ar gomisiynu rhanbarthol, darpariaeth Cynnig Gweithredol o ran eiriolaeth ar gyfer Plant a Phobl Ifanc cymwys, ac opsiwn i gynnwys gwasanaeth Ymwelwyr Annibynnol ategol.  Er mwyn parhau i gydymffurfio, fe wnaeth Gwasanaeth Eiriolaeth Plant a Phobl Ifanc ei gwneud yn ofynnol i gael newid mewn comisiynu rhanbarthol gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg i Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf.  Nodon fod Cwm Taf ar hyn o bryd yn derbyn gwasanaeth gan y Gwasanaeth Eiriolaeth Ieuenctid Cenedlaethol fel eu darparwr a'u bod yn ail-dendro i'r gwasanaeth hwn ddechrau o fis Ebrill 2019.  Mae'r cynnig yn cynnwys IAA rhanbarthol gyda chaffael gwasanaethau ar y cyd yn dechrau o 1af Ebrill 201 gyda RCT yn gweithredu fel y Prif Awdurdod ar gyfer yr ymarfer caffael rhanbarthol, gyda swyddogion BCBC yn ymwneud â'r broses dendro a'r panel gwerthuso.   

Fe wnaeth yr Arweinydd groesawu cynnwys y Gwasanaeth Ymwelwyr Annibynnol ar gyfer

plant yn yr ymarfer caffael. 

DATRYSWYD:           Fe wnaeth y Cabinet gymeradwyo'r cynnig i ddechrau Cytundeb Rhyng-Awdurdod gyda RCT a Merthyr, a nodi y bydd cymeradwyaeth i ddyfarnu contract y gwasanaeth Eiriolaeth Proffesiynol Annibynnol ac Ymwelwyr Annibynnol yn cael ei geisio drwy Bwerau Dirprwyedig (o dan Gynllun Dirprwyo BCBC) unwaith mae'r broses caffael a gwerthuso wedi'i chwblhau.

Fe wnaeth y Cyfarwyddwr Corfforaethol dros Addysg a Chefnogi Teuluoedd geisio cymeradwyaeth ar gyfer penodi Llywodraethwyr Awdurdod Leol i'r cyrff llywodraethu ysgolion a restrwyd. 

DATRYSWYD:           Fe wnaeth y Cabinet gymeradwyo'r penodiadau fel oedd wedi'u rhestru ym mharagraff 4.1 yr adroddiad.

Fe wnaeth Cyfarwyddwr Corfforaethol Addysg a Chefnogi Teuluoedd geisio cymeradwyaeth i derfynu gyda Phenderfyniad y Cabinet ar 21 Tachwedd 2018 mewn perthynas â mynd ar drywydd Opsiwn 3 ar gyfer cyflwyno Band B y Rhaglen Moderneiddio Ysgolion yn ariannol.  Rhoddodd wybod i'r Cabinet am y newid i gyfradd grant ymyriad cyfalaf Band B; a cheisio cymeradwyaeth i fynd ar drywydd Opsiwn 2 ar gyfer cyflwyno Band B y Rhaglen Moderneiddio Ysgolion yn ariannol, cyn ei gyflwyno i'r Cyngor.

Adroddodd fod y Fframwaith Cynllunio a Pholisi yn nodi meysydd lle dylid rhoi egwyddorion ar waith yn ymarferol.  Yr egwyddorion sy'n berthnasol i Band B yw maint yr ysgolion cynradd a gwerth am arian, effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd.  Fe wnaeth hysbysu'r Cabinet am y cefndir i'r rhaglen moderneiddio ysgolion lle bu i'r Cyngor gymeradwyo gweledigaeth ar gyfer ei ysgolion ym mis Medi 2006 i'w gwneud yn addas i'r diben ar gyfer y 21ain ganrif.  Ers hynny, mae'r rhaglen moderneiddio ysgolion wedi'i sefydlu fel un o brif raglenni strategol y Cyngor.  Nododd fod disgwyl i Gynlluniau Band A, a ariannwyd ar sail 50/50 gyda Llywodraeth Cymru gael eu cwblhau yn 2018-19 ac amlinellodd y cynlluniau oedd wedi'u cwblhau.  Roedd gwaith bron â gorffen ar y cynllun oedd yn weddill ym Mand A yn Ysgol Gynradd Gymraeg Calon Y Cymoedd.

Adroddodd fod rhestr blaenoriaeth o gynlluniau i'w cyflawni o fewn amserlen Band B wedi'i nodi.  Ym mis Hydref 2017 derbyniodd y Cabinet adroddiad ar ganlyniad gwaith llif gwaith moderneiddio ysgolion a'r cyflwyniad SOP diwygiedig, ac fe wnaeth gymeradwyo i derfynu'r cynlluniau Band B gwreiddiol a chymeradwyo cynlluniau i hyrwyddo'r iaith Gymraeg a chyflwr adeiladau.  Fe wnaeth hefyd roi cymeradwyaeth i ymgymryd â gwaith gwerthuso opsiynau yn ystod cyfnod Band B er mwyn paratoi ar gyfer Band C. Cyflwynodd y Cyngor gynnig i Lywodraeth Cymru i greu cyfleusterau gofal plant cyfrwng Cymraeg, mae'r Cyngor wedi derbyn cymeradwyaeth ar ffurf cyllid gweithredol o £2.6m.  Ar 6 Rhagfyr 2017, fe wnaeth Llywodraeth Cymru gymeradwyo ail don buddsoddiad y Cyngor o £68.2m mewn egwyddor.  Ym mis Ionawr 2018, fe wnaeth y Cyngor gymeradwyo mewn egwyddor yr ymrwymiad ariannol oedd yn ofynnol ar gyfer Band B. Nododd fod y Cabinet wedi'i gynghori ym mis Tachwedd 2018 am adolygiad Llywodraeth Cymru o'r Model Buddsoddi Cydfuddiannol.  

Adroddodd fod Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi newid i'r gyfradd grant ymyrraeth cyfalaf lle mae ei gyfraniad ar gyfer Band B wedi cynyddu i 75% ar gyfer ysgol arbennig ac unedau atgyfeirio disgyblion a 65% ar gyfer yr holl gynlluniau eraill.  Byddai cyfradd ymyrraeth y Model Buddsoddi Cydfuddiannol yn parhau ar 75%.  Nododd fod swyddogion wedi adolygu goblygiadau ariannol yr opsiynau a bod cais wedi'i wneud am £23m o arian cyfatebol i ddiwallu'r pedair ysgol gynradd a nodwyd gan ddefnyddio cyllid cyfalaf cyffredinol, gyda'r balans yn cael ei ddiwallu gan gyllid Adran 106.  Fe wnaeth amlinellu cymhariaeth o MIM a chynlluniau grant cyfalaf ynghyd â'r 4 opsiwn cyllid a dadansoddi opsiynau 2 a 3. 

Wrth gefnogi mynd ar drywydd opsiwn 2 fe wnaeth yr Aelod Cabinet dros Addysg ac Adfywio wneud sylw fod gan y Cyngor hanes da o gyflwyno ysgolion drwy'r llwybr traddodiadol.  Dywedodd y Dirprwy Arweinydd mai Band B yw prosiect blaenllaw y Cyngor a bod y cynigion yn cael eu sbarduno gan alw am leoedd mewn ysgolion a chanlyniadau addysgol gwell ar gyfer plant.  Nododd na fyddai model oddi ar y silff sy'n cael ei gyflwyno drwy'r MIM yn briodol ar gyfer yr awdurdod hwn.               

DATRYSWYD:           Bod y Cabinet:

(1)            Wedi terfynu gyda phenderfyniad y Cabinet a wnaed ar 21 Tachwedd 2018 mewn perthynas â mynd ar drywydd Opsiwn 3 ar gyfer cyflawni Band B y Rhaglen Moderneiddio Ysgolion yn ariannol;

(2)            Wedi nodi'r newid i gyfradd ymyrraeth grant cyfalaf Band B;

(3)            Wedi rhoi cymeradwyaeth i fynd ar drywydd Opsiwn 2 ar gyfer cyflawni Band B yn ariannol, yn amodol ar nodi a dyrannu adnoddau digonol i fodloni'r ymrwymiad cyllid cyfatebol; ac

Wedi rhoi cymeradwyaeth i gyflwyno adroddiad i'r Cyngor i ddiwygio'r rhaglen cyfalaf er mwyn adlewyrchu'r uchod.

To propose changes to the determination of sustained objections made in respect of proposals to introduce Traffic Regulation Orders and Traffic Calming and Pedestrian Crossings.     

Fe wnaeth Cyfarwyddwr Corfforaethol Cymunedau adrodd ar newidiadau arfaethedig i benderfyniadau gwrthwynebiadau parhaol a wnaed mewn perthynas â chynigion i gyflwyno Gorchmynion Rheoleiddio Traffig a Phroses Tawelu Traffig a Chroesfan Cerddwyr.

 Rhoddodd wybod i'r Cabinet am y broses ar gyfer gwneud y Gorchmynion Rheoleiddio Traffig (TRO) ac ar y gofynion ymgynghori i'w dilyn gan yr Awdurdod sy'n Gwneud y Gorchymyn (OMA).  Fe wnaeth hefyd roi gwybod i'r Cabinet am y broses ar gyfer cyflwyno Proses Tawelu Traffig/Croesfannau Cerddwyr.  Mae gwrthwynebiadau sy'n barhaol mewn perthynas â'r materion hyn ar hyn o bryd yn cael eu datrys yn yr un modd â TRO, fodd bynnag o ran y darpariaethau hyn ni wneir unrhyw Orchymyn.

 Adroddodd yn yr awdurdod hwn fod gwrthwynebiadau parhaol i TROS a Phroses Tawelu Traffig a Chroesfannau Cerddwyr yn cael eu datrys drwy broses y Panel Apêl sy'n cynnwys:  

·             Ffurfio panel o 3 aelod lleol a threfnu cyfarfod. Oherwydd ymrwymiadau calendr gallai hyn gymryd nifer o wythnosau i'w drefnu gan fod angen i'r panel gael ei gefnogi gan swyddogion gwasanaethau cyfreithiol a democrataidd.  

·              Gwahoddir y gwrthwynebwyr i fynychu er mwyn cyflwyno eu hachos. 

·              Gallai paneli wneud cais am ragor o wybodaeth ac yna bydd y panel yn ail-ymgynnull.

 Golygai hyn y gallai cyflwyno cynigion traffig newydd gael eu hoedi am nifer o fisoedd tra fod trefniadau'n cael eu gwneud ar gyfer trefnu a chefnogi'r broses.  Nododd fod hyn yn gofyn am lawer o adnoddau o'i gymharu â'r hyn a fabwysiadwyd gan Awdurdodau Gwneud Gorchmynion eraill.  Gofynnwyd i Gymdeithas Syrfewyr Sirol Cymru ar gyfer Gr?p Gwasanaethau Traffig Cymru ddarparu gwybodaeth ar y broses a fabwysiadwyd gan OMAs eraill yng Nghymru ac ystyriwyd y wybodaeth a ddarparwyd ynghyd â deddfwriaeth / cylchlythyrau perthnasol. 

Adroddodd ar gynnig a wnaed i ddiwygio'rbroses ar gyfer datrys gwrthwynebiadau i'r TRO/Proses Tawelu Traffig a Chroesfannau Cerddwyr o'r broses Panel Apeliadau i swyddogaeth ddirprwyedig yr Aelod Cabinet - Cymunedau. 

Diwygiad i'r Cynllun Dirprwyaethau a bod paragraffau newydd 3.5 a 3.6 yn cael eu hychwanegu at Atodlen A y Cynllun Dirprwyo Swyddogaethau fel swyddogaethau sydd wedi'u dyrannu i'r Aelod Cabinet - Cymunedau.

 Dywedodd yr Aelod Cabinet dros Gymunedau fod y broses gyfredol yn gallu arwain at oedi a bod angen iddi fod yn fwy effeithiol.  Fe wnaeth yr Aelod Cabinet dros Les a Chenedlaethau'r Dyfodol gais i'r broses gael ei mireinio i ganiatáu sylwadau llafar mewn amgylchiadau eithriadol ac i sicrhau hygyrchedd ar gyfer y dinasyddion hynny nad ydynt yn gallu gwneud sylwadau ysgrifenedig.
   

 DATRYSWYD:            Bod y Cabinet:

(1)    Wedi cymeradwyo mabwysiadu'r broses a amlinellwyd ym mharagraff 4.10 yr adroddiad;

(2) Wedi cymeradwyo diwygio Cynllun Dirprwyo Swyddogaethau fel sydd wedi'i amlinellu ym mharagraff 4.11 yr adroddiad;

(3) Wedi nodi'r penderfyniad a wnaeth mewn perthynas â chyhoeddi gwrthwynebiad parhaol gan yr Adran Gwasanaethau Democrataidd a'i fod yn amodol ar sesiwn Galw;

(4)    Wedi nodi y bydd Cyfansoddiad y Cyngor yn cael ei ddiwygio yn Rhan 3 i gael gwared ar swyddogaethau TRO o gyfrifoldeb y Panel Apeliadau;

Wedi cymeradwyo y bydd sylwadau llafar yn cael eu caniatáu fel rhan o'r broses mewn amgylchiadau eithriadol a nodi y bydd y Cyngor yn ystyried ei ddyletswyddau o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010.       

The Council is a party to a Lease dated 25^th January 2001 for the management of Kenfig National Nature Reserve for a term of 21 years from 1 January 1999 and expires on 31st December 2019.  Authorisation is sought to not renew the lease of Kenfig National Nature Reserve when it expires on 31^st December 2019 and to serve the appropriate notice on Kenfig Corporation Trust. 

Mae Cyfarwyddwr Corfforaethol Cymunedau wedi ceisio awdurdod i beidio ag adnewyddu Prydles Gwarchodfa Natur Cenedlaethol Cynffig pan fydd yn dod i ben ar 31ain Rhagfyr 2019 ac i roi'r rhybudd priodol ar Ymddiriedolaeth Corfforaeth Cynffig.  Bydd y Cytundeb Rheoli gyda Chyngor Cefn Gwlad Cymru yn dod i ben ar 31 Rhagfyr 2019 a cheisiwyd awdurdod i gysylltu â Chyfoeth Naturiol Cymru i roi gwybod y byddai'r Cyngor yn gadael Gwarchodfa Natur Cenedlaethol Cynffig ar 31 Rhagfyr 2019.

Dywedodd fod y Cabinet yn ei gyfarfod ar 14 Rhagfyr 2010 wedi awdurdodi swyddogion i weithio gydag Ymddiriedolaeth Corfforaeth Cynffig i ddatblygu opsiynau amgen ar gyfer rheoli'r Gwarchodfa Natur.  Yn ei gyfarfod ar 16 Hydref 2018 fe wnaeth y Cabinet gytuno ar newidiadau i'r ffordd mae'r gwarchodfa'n cael ei redeg oherwydd diffyg ymateb gan yr Ymddiriedolaeth i geisiadau'r Cyngor i roi caniatâd i alluogi sefydliad cymwys a phrofiadol addas i reoli'r warchodfa a manteisio i'r eithaf ar ei botensial fel atyniad ymwelwyr.  Rhwng 14 Rhagfyr 2010 a chyfarfod y Cabinet ar 11 Tachwedd 2014, fe wnaeth swyddogion gyflawni amrywiaeth o gamau gweithredu i gefnogi'r Ymddiriedolaeth i nodi asiant rheoli newydd ddigon ymlaen llaw cyn i'r Cyngor adael y safle. Yn anffodus ni chafwyd penderfyniad gan yr Ymddiriedolaeth. 

 Yn ei gyfarfod ar 11 Tachwedd 2014, fe wnaeth y Cabinet awdurdodi Pennaeth Adfywio a Datblygu i ddod â'r broses o ymchwilio i opsiynau rheoli'r Warchodfa i ben ac i'w redeg yn unol â threfniadau cyfredol, gan flaenoriaethu rhwymedigaethau statudol y Cyngor i warchod nodweddion ecolegol y Warchodfa.  Ers mis Chwefror 2015 mae swyddogion wedi datblygu a chyflawni nifer o brosiectau a ariannwyd yn allanol i ychwanegu gwerth at y gweithgareddau â blaenoriaeth yn y Cynllun Rheoli. 

Adroddodd Cyfarwyddwr Corfforaethol Cymunedau fod rhaid i'r Cyngor gydymffurfio gyda'r holl delerau prydles a chyfamodau tenant hyn a nodwyd yn y Brydles a'r Cytundeb Rheoli nes y dyddiad dod i ben ar y Brydles.  Yn dilyn dyddiad dod i ben y Brydles, nododd fod rhaid i'r Cyngor sicrhau fod y safle yn y cyflwr sy'n ofynnol yn ôl y Brydles, a bod y Cyngor yn gadael y safle'n briodol gan gael gwared ar ei holl offer, peiriannau ac unrhyw arwyddion.  Mae'r Brydles hefyd yn nodi y dylai'r Cyngor gael gwared ar unrhyw adeiladau ychwanegol, ychwanegiadau, newidiadau neu welliannau a wnaeth i'r safle ar ddiwedd y tymor ac i wneud iawn am unrhyw ddifrod a achoswyd drwy gael gwared ar y rhain.  Gallai fod yn ofynnol i'r Cyngor ddymchwel adeilad y ganolfan ymwelwyr cyn i'r Brydles ddod i ben, er nad yw hyn wedi'i godi gan yr Ymddiriedolaeth.  Os gwneir cais, bydd asesiad o'r gost yn cael ei gyflawni ac adroddiad pellach yn cael ei gyflwyno i'r Cabinet os oes angen.  

Adroddodd hefyd fod Cyngor Cymunedol Corneli ar hyn o bryd yn cyfrannu yn ariannol tuag at gostau'r Cyngor ar gyfer glanhau toiledau'r ymwelwyr yn y Warchodfa.  Pan fydd y Cyngor yn gadael y safle ni fydd ganddo unrhyw gyfrifoldeb mwyach ac ni fydd yn darparu unrhyw wasanaeth mewn perthynas â'r toiledau ymwelwyr.

Gwnaeth yr Aeloda Cabinet dros Addysg ac Adfywio sylw am bwysigrwydd y Warchodfa a'i ecoleg a bod swyddogion wedi ceisio datblygu opsiynau amgen i'w reoli.  Nododd nad oedd y cynnig i beidio ag adnewyddu'r Brydles wedi'i gymell gan angen y Cyngor i wneud arbedion a gobeithiai y gallai datrysiad rheoli cynaliadwy gael ei ganfod.  Fe wnaeth y Dirprwy Arweinydd wneud sylw ar arwyddocâd yr ardal a'i gymysgedd cyfoethog o dir a bywyd gwyllt ac roedd yn gwerthfawrogi'r ffordd roedd y Warchodfa'n cael ei rheoli.  Fe wnaeth yr Arweinydd wneud sylw am pa mor unigryw oedd y safle sydd o bwys rhyngwladol a bod cyllid wedi'i ddiogelu ar gyfer gwaith cadwraeth i'r twyni drwy'r prosiect "Dunes2Dunes".     

DATRYSWYD:           Bod y Cabinet:

(1)            Wedi pennu na fyddai Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont yn adnewyddu ei Brydles oedd yn dyddio i 25ain Ionawr 2001 ar gyfer Gwarchodfa Natur Cenedlaethol Cynffig pan fydd yn dod i ben ar 31ain Rhagfyr 2019 ac y bydd y Cyngor yn rhoi Rhybudd Adran 27 (1) o dan Ddeddf Landlordiaid a Thenantiaid 1954 ar Ymddiriedolaeth Corfforaeth Cynffig.

Wedi nodi y bydd y Cytundeb Rheoli oedd yn dyddio i 25ain Ionawr 2001 yn dod i ben ar 31ain Rhagfyr 2019 ac wedi awdurdodi'r Cyngor i roi gwybod i Cyfoeth Naturiol Cymru y bydd yn gadael Gwarchodfa Natur Cenedlaethol Cynffig ar y dyddiad hwn.   

To inform Cabinet of the outcome of the ‘Shaping Bridgend’s Future’ 2018 consultation which asked citizens to share their views on a number of key budget proposals being considered over the Medium Term Financial Strategy period.

Fe wnaeth y Pennaeth Dros Dro Cyllid a Swyddog Adran 151 gyflwyno adroddiad oedd yn hysbysu'r Cabinet am Ganlyniad ymgynghoriad 'Llywio Dyfodol Pen-y-Bont' 2018 a ofynnodd i ddinasyddion rannu eu barn ar nifer o gynigion cyllideb allweddol sy'n cael eu hystyried dros gyfnod y Strategaeth Ariannol Tymor Canolig (MTFS).  Nododd, yn dilyn gostyngiadau pellach mewn cyllid gan y llywodraeth ganolog, bod yr holl Gynghorau yn parhau i newid y ffordd maen nhw'n gweithio a'r gwasanaethau maen nhw'n eu darparu er mwyn iddynt allu ymdopi gyda llai.  Mae'r Cyngor wedi gwneud gostyngiadau o'i gyllideb o £30.7 miliwn dros y pedair blynedd ddiwethaf, gyda disgwyl gofyn am ostyngiadau pellach sylweddol. 

Esboniodd y gofynnwyd i ymatebwyr rannu eu barn ar amrywiaeth o gynigion cyllideb, sy'n cael eu hystyried rhwng 2019-2020 a 2022-23, gan gynnwys: cynnydd arfaethedig i dreth cyngor; pa wasanaethau i'w hamddiffyn a / neu eu torri dros eraill; trafnidiaeth ôl 16, addysg feithrin, cyllidebau ysgol, gwasanaethau hamdden a diwylliannol, ailgylchu a gwastraff, gwasanaethau cymdeithasol a gwasanaethau bws.  Y ffordd mae'r ymgynghoriad ar y cynigion cyllideb wedi cael ei ddatblygu i gynnwys ffyrdd newydd i bobl gymryd rhan ac ymgysylltu gyda'r Cyngor, gan gynnwys arolygon, cyfryngau cymdeithasol a sesiynau galw heibio gyda phadiau clicio.  Hefyd, casglwyd barn pobl ifanc, gyda disgyblion o'r naw ysgol gyfun yn cymryd rhan mewn sesiynau padiau clicio ac arolygon papur.  Cynhaliwyd sesiynau rhyngweithio mewn 15 ysgol gynradd hefyd.  Nododd bod trosolwg, dogfennau ac arolygon yr ymgynghoriad cyllideb ar gael ar-lein drwy wefan y Cyngor rhwng 24 Medi ac 18 Tachwedd 2018.  Nod yr ymgynghoriad oedd cyrraedd rhanddeiliaid allweddol oedd yn cynnwys dinasyddion, ysgolion, Aelodau'r Cabinet/Cynghorwyr, busnesau lleol, y trydydd sector, staff y cyngor, cynghorau tref a chymuned, sefydliadau partner, grwpiau cydraddoldeb a grwpiau cymunedol, gwasanaethau ieuenctid a'r cyfryngau lleol.  Ategwyd yr ymgynghoriad gan gynllun cyfathrebu a hyrwyddo llawn.  Yn ychwanegol at hyn, roedd dulliau ymgysylltu yn cynnwys arolwg, ar gael ar-lein ac mewn fformat copi caled; digwyddiadau ymgysylltu cymunedol, gweithdai aelodau etholedig; digwyddiadau rhyngweithio / cyfarfodydd eraill; dadleuon ar y cyfryngau cymdeithasol ac arolwg Panel Dinasyddion pwrpasol.       

Fe wnaeth Pennaeth Dros Dro Cyllid a Swyddog Adran 151 hysbysu'r Cabinet eu bod wedi derbyn 5,228 o ymatebion oedd yn cynrychioli cynnydd sylweddol ar y flwyddyn flaenorol.  Nododd bod 48% o'r ymatebwyr wedi nodi nad oeddent yn barod i dalu mwy o dreth cyngor er mwyn amddiffyn gwasanaethau (na'r cynnydd arfaethedig o 4.9%).  Y gwasanaethau mwyaf poblogaidd i'w hamddiffyn oedd ysgolion, gofal pobl h?n, gwasanaethau ar gyfer pobl anabl a gwasanaethau hamdden.  Nododd fod 53% o ymatebwyr yn anghytuno gyda'r cynnig i ofyn i ysgolion wneud arbedion cyllid o 1% y flwyddyn am y pedair blynedd nesaf.  Fe wnaeth 66% o ymatebwyr anghytuno gyda'r cynnig i wneud arbedion drwy leihau canolfannau dydd neu wasanaethau.  O ran cynyddu refeniw, nododd 79% o ymatebwyr y dylai deiliaid Bathodyn Glas dalu am barcio, nododd 48% y dylai deiliaid Bathodyn Glas dalu'r un faint â phobl nad ydynt yn ddeiliaid Bathodyn Glas.  Nododd 31% pellach y dylai deiliaid Bathodyn Glas dalu cyfradd is.  Nododd 60% o ymatebwyr y byddent yn barod i dalu mwy i ddefnyddio cyfleusterau chwaraeon, pafiliynau a pharciau (nododd 10% y byddent yn hapus i dalu swm sylweddol yn fwy a 50% yn nodi swm ychydig yn fwy).  Nododd 48% o ymatebwyr y dylai'r Cyngor archwilio'r opsiwn o godi ffi am shopmobility.  Pan ofynnwyd am gynnydd mewn refeniw ym maes ailgylchu a gwastraff roedd 53% o ymatebwyr yn barod i dalu cost uwch i £20 am gasglu tair eitem fawr.  Mewn perthynas â gwasanaethau i wneud toriadau iddynt yn fwyaf aml roedd llyfrgelloedd, canolfannau celfyddydau a theatrau, gwasanaethau chwaraeon a hamdden, chwistrellu chwyn, cyllid ar gyfer trafnidiaeth ôl-16 a chasgliad ar wahân ar gyfer cynhyrchion hylendid sy'n sychu.   Dywedodd Pennaeth Dros Dro Cyllid a Swyddog Adran 151 wrth y Cabinet fod 48% o ymatebwyr yn cytuno y dylid lleihau darpariaeth meithrin i 15 awr yr wythnos er mwyn gwneud arbedion cyllid, tra bod 47% o ymatebwyr yn cytuno y dylid cael gwared ar gyllid ar gyfer trafnidiaeth ôl-16 er mwyn gwneud arbedion i'r gyllideb.  Nododd fod 46% o ymatebwyr yn cytuno y dylid cau'r orsaf fysiau er mwyn gwneud arbedion i'r gyllideb.

Diolchodd y Dirprwy Arweinydd i'r staff oedd yn rhan o'r ymgynghoriad a chydnabod y cyfraniad a wnaed gan drigolion wrth ymateb i'r ymgynghoriad, oedd wedi derbyn 5,288 o ymatebion drwy'r mecanweithiau ymgynghori amrywiol.  Dywedodd fod yr ymatebion gan y trigolion yn cydfynd â blaenoriaeth'r Cabinet ac y byddai'r ymatebion yn cael eu hystyried wrth lywio'r cynigion cyllideb.  Gwnaeth yr Arweinydd sylw ar y thema gyffredin oedd yn deillio o'r ymgynghoriad, bod y trigolion yn dymuno amddiffyn ysgolion a gofal ar gyfer pobl h?n.  Roedd yn falch o weld fod tîm yr ymgynghoriad wedi ymgysylltu gyda disgyblion yn yr ymgynghoriad ac fe wnaeth ganmol disgyblion am ddymuno i amddiffyn gwasanaethau ar gyfer y rhai hynny mewn mwy o angen na nhw eu hunain.

DATRYSWYD:           Nododd y Cabinet ganlyniad yr ymgynghoriad gyda manylion pleidiau â diddordeb yn adroddiad yr ymgynghoriad.

To seek agreement from Cabinet to present a report to Council for approval for a revised capital programme for 2018-19 to 2027-28. 

Fe wnaeth Pennaeth Dros Dro Cyllid geisio cytundeb i gyflwyno adroddiad i'r Cyngor i gymeradwyo rhaglen cyfalaf ddiwygiedig ar gyfer 2018-19 i 2027-28. 

Adroddodd Pennaeth Dros Dro Cyllid fod nifer o gynlluniau wedi symud ymlaen ers cymeradwyo'r rhaglen cyfalaf sy'n gofyn am gymeradwyaeth y Cyngor.  Hysbysodd y Cabinet mewn perthynas â Rhaglen Band A Ysgolion y 21ain Ganrif, er gwaethaf gwaith ymchwilio ar y safle yn cael ei gyflawni cyn gosod contract adeiladu Ysgol Gynradd Pencoed, bod angen gweithgareddau torri a llenwi sylweddol ar y safle nad oeddent wedi'u rhagweld yn wreiddiol, gan arwain at gynnydd o £200,000 yng nghostau'r prosiect.  Cynigiwyd i ddiwallu'r gost ychwanegol hon o dan-wario arfaethedig mewn cynlluniau Band A eraill.  Hysbysodd Pennaeth Dros Dro Cylidd y Cabinet fod cyllideb o £165,000 wedi'i gynnwys yn y rhaglen cyfalaf ar gyfer darparu llety ychwanegol yn Ysgol Gynradd Cwmfelin.  Fodd bynnag, yn dilyn datblygiad dylunio, tybiwyd fod amcangyfrif gwreiddiol y prosiect yn annigonol, ac er gwaethaf cynnal ymarfer peirianneg gwerth, derbyniwyd cost prosiect diwygiedig o £235,000, oedd yn arwain at gyllid ychwanegol o £70,000 yn fwy na'r gyllideb a gymeradwywyd, ac awgrymwyd y dylid cael hwn o gyllideb cadw moderneiddio ysgolion.

Adroddodd Pennaeth Dros Dro Cyllid fod buddsoddiad cyfalaf o £205,000 wedi'i gymeradwyo ar gyfer sefydlu MASH.  Fodd bynnag mae'r MASH wedi'i symud yn lle i Raven's Courth, gan arwain at gostau sylweddol is nag a ragwelwyd, a fyddai'n rhyddgau £45,116 o arian ar gyfer cynlluniau eraill.  Adroddodd hefyd fod cyllid cyfalaf o £1.217m ar gyfer buddsoddiad TGCh wedi'i gymeradwyo i gyflawni gwaith ystwyth, a oedd yn amodol ar sicrhau tenant ar gyfer Raven's Court.  Yn dilyn penderfyniadau ar ble i osod y MASH, ni fyddai marchnata gweithredol ar gyfer Raven's Court yn cael ei gyflawni bellach ac o ganlyniad nid oedd angen y buddsoddiad a nodwyd yn wreiddiol, oedd yn gadael balans o £1.201m i'w ddad-ymrwymo a'i ddefnyddio ar gyfer cynlluniau eraill.

Fe wnaeth Pennaeth Dros Dro Cyllid hefyd adrodd am £360,000 o gyllid tuag at estyniadau mynwentydd ym Mhorthcawl a Gogledd Corneli, fodd bynnag oherwydd ymchwilio pellach a gwaith dichonoldeb roedd angen £170,000 ychwanegol i'w ariannu drwy fenthyca darbodus.  Adroddodd hefyd bod angen cyllideb cyfalaf o £1.64m ar gyfer prynu cerbydau cynnal a chadw priffyrdd newydd i'w ariannu o gyllidebau refeniw cleientiaid presennol, drwy gyfraniadau i gyfalaf neu fenthyca darbodus.  Gwnaeth Pennaeth Dros Dro Cyllid sylw ar yr angen yn dilyn adolygiad o'r ystâd TGCh am gynnydd o £226.375 i'w ariannu o gyfraniad refeniw o gyllideb y rhaglen dreigl TGCh gyfredol.

Dywedodd Pennaeth Dros Dro Cyllid fod yr ymarfer caffael ar gyfer prosiect Ffocws Buddsoddiad Arhosfan Portchawl wedi'i gwblhau a'i fod wedi cynyddu i £2,924,000; roedd angen diwygio'r gofyniad cyfatebol i £1,358,060.  Roedd yr arian cyfatebol yn cynnwys ffynonellau allanol a chronfeydd Cyngor amrywiol.  Nododd pe byddai cyfleoedd yn codi i fanteisio ar arian allanol pellach, naill ai drwy ERDF neu ffynonellau eraill yna y byddai'r rhain yn cael eu targed mewn ymdrech i leihau'r gofyn ymhellach am adnoddau'r Cyngor. 

Adroddodd Pennaeth Dros Dro Cyllid hefyd fod diddordeb masnachol sylweddol yn y tir a'r adeilad (Ty'r Ardd) sydd yn gartref i Swyddfa'r Cofrestrydd a Llyfrgell Cyfeirio Awen.  Mae cynnydd wedi bod yn y nifer o briodasau sy'n cael eu canslo oherwydd y waith sy'n cael ei gyflawni ar y tir cyfagos.  Gyda gwaith yn cynyddu ar y safle, roedd yn debygol o achosi cynnydd pellach yn y nifer o briodasau sy'n cael eu canslo.   Mae gwaith dichonoldeb wedi'i gyflawni ar adleoli Swyddfa'r Cofrestrydd a allai gael ei symud i lawr gwaelod Swyddfeydd y Ddinas.  Byddai hyn yn darparu derbynneb cyfalaf o werthu'r tir yn ogystal ag arbedion refeniw parhau o gau'r adeilad.  Nododd mai'r gyllideb cyfalaf mynegol sydd ei angen i ail-fodelu ardal y Swyddfeydd Dinesig yw £275,000, sy'n cynnwys creu ardal patio ar gyfer lluniau priodas.  Disgwylir i'r elw cyfalaf disgwyliedig, a nodwyd yn yr adroddiad gwerthuso drafft, yn sylweddol uwch na chost y gwaith. 

Adroddodd Pennaeth Dros Dro Cyllid fod Llywodraeth Cymru wedi rhoi £2.6m i'r Cyngor er mwyn creu darpariaeth gofal plant cyfrwng Cymraeg ym Mettws, Cwm Ogwr, Tref Pen-y-bont a Phorthcawl gyda'r pedwar prosiect yn costio £650,000 yr un.  

Dywedodd Pennaeth Dros Dro Cyllid wrth y Cabinet fod y rhaglen cyfalaf diwygiedig yn cynnwys nifer o addasiadau eraill sy'n adlewyrchu ceisiadau ariannu allanol llwyddiannus newydd a newidiadau i broffiliau gwariant ar draws blynyddoedd ariannol, oedd yn dangos rhaglen ddiwygiedig o £211.185m. O hwn, mae'r Cyngor yn diwallu £138.408m ohono o'u hadnoddau, gan gynnwys Cyllid Cyfalaf gan Lywodraeth Cymru ac mae £72.777m yn cael ei ddiwallu gan adnoddau allanol.

Dywedodd Pennaeth Dros Dro Cyllid wrth y Cabinet y byddai angen diweddaru'r rhaglen cyfalaf o bryd i'w gilydd, oherwydd ei natur dros gyfnod o 10 mlynedd; fodd bynnag mae'r rhaglen yn ariannol gadarn.  Dywedodd yr Arweinydd fod prosesau caffael cadarn ar waith; fodd bynnag byddai anghysondebau yn codi ar brosiectau adeiladu ac ni fyddai modd gwybod am y rhain nes i'r gwaith ar y safle ddechrau.  Nododd fod y cynnydd mewn cost yn y rhaglen cyfalaf wedi'i leihau a bod cyllid gan MASH a phrosiectau gweithio'n ystwyth wedi ei ail-ddyrannu.                                                    

Dywedodd Pennaeth Dros Dro Cyllid wrth y Cabinet y byddai'n mynd i'r afael â gorwariant mewn modd mor gadarn â phosibl.    

DATRYSWYD:           Y Rhaglen Cyfalaf diwygiedig i'w gyflwyno i'r Cyngor ei chymeradwyo.

Dim.

Apologies for absence were received from xxxxxxxxxx